Thursday, August 27, 2015

အသိဥာဏ္ + ကုိယ္က်င္ ့တရား

တစ္ခါက အသံလႊင့္ဌာနတစ္ခုသည္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ ေအာင္ျမင္ေနေသာ လူငယ္တစ္ဦးကို အင္တာဗ်ဴးေလသည္။ အင္တာဗ်ဴး၏ ေနာက္ဆံုးတြင္ ထံုးစံအတိုင္း ေမးျမန္းသူက လူငယ္အား....
“ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ ဘယ္အရာက အေရးပါဆံုးလို႔ ထင္ပါသလဲ” ဟုေမးခဲ့သည္။ လူငယ္မွာ ခဏမွ်စဥ္းစားျပီး အေျဖကို တိုက္ရိုက္မေျဖဘဲ ေအာက္ပါ ပံုျပင္ကို ေျပာျပသြားခဲ့သည္။

“လြန္ခဲ့တဲ့(၁၂)ႏွစ္တုန္းက လူငယ္တစ္ဦးဟာ ေက်ာင္းျပီးတာနဲ႔ ျပင္သစ္ကို သြားျပီး အလုပ္တစ္ဘက္ ေက်ာင္းတစ္ဘက္နဲ႔ ပညာဆက္သင္ခဲ့တယ္။ ျပင္သစ္ကို ေရာက္ျပီး မၾကာဘူး သူဟာ ျပင္သစ္က ကားဂိတ္၊ ရထားဂိတ္ေတြမွာ လက္မွတ္စစ္ေတြ ၊ လက္မွတ္ျပရတဲ့ ေနရာေတြ မရွိေၾကာင္း သတိျပဳမိတယ္။ ကားေပၚ ရထားေပၚမွာလဲ လက္မွတ္စစ္ေတြ လာစစ္တာ အင္မတန္နည္းေၾကာင္း သတိထားမိျပန္တယ္။ တကယ္လို႔ လာစစ္ခဲ့ရင္လဲ ဖမ္းမိမဲ့ကိန္းဟာ လူတစ္ေသာင္းမွာ တစ္ေယာက္ေတာင္ မရွိႏိုင္ဘူးလို႔ သူတြက္မိျပန္တယ္။ အဲလိုနဲ႔ သူဦးေႏွာက္ကို တစ္ခ်က္ ကစားလိုက္ျပီး ကားစီးတိုင္းသူဟာ လက္မွတ္ မ၀ယ္ဘဲ စီးခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလဲ ငါဟာ အလုပ္လုပ္ျပီး ေက်ာင္းတက္ေနရတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ေခြ်တာႏိုင္သမွ် ေခြ်တာမယ္လို႔ ႏွစ္သိမ့္ခဲ့မိတယ္။

အဲဒီလိုနဲ႔ ၄ ႏွစ္ဆိုတဲ့အခ်ိန္ ကုန္လြန္သြားခဲ့တယ္။ နာမည္ၾကီး တကၠသိုလ္တစ္ခုရဲ႔ ေက်ာင္းသား၊ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေက်ာင္းသားအျဖင့္ သူဟာ ဘဲြ႔ရခဲ့တယ္။ ဘဲြ႔ရေတာ့ ပဲရစ္ျမိဳ႔မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြမွာ သူအလုပ္ ေလ်ာက္ခဲ့တယ္။ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မွု အျပည့္နဲ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေလ်ာက္လိုက္တဲ့ အလုပ္တိုင္း သူ အပယ္ခံခဲ့ရတယ္။

အလုပ္ စေလ်ာက္ေတာ့ ကုမၸဏီေတြက သူ႔ကို ၀မ္းသာ အားရၾကိဳဆိုျပီး အင္တာဗ်ဴးေတြ ဗ်ဴးခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ပယ္ပစ္လိုက္ၾကတယ္။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ပယ္တာလဲဆိုတာ သူေတာ္ေတာ္သိခ်င္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး ကုမၸဏီ တစ္ခုကို သူ အီးေမးလ္ပို႔ျပီး အပယ္ခံရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ေမးခဲ့တယ္။

ျပန္စာရေတာ့ စာက ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးထားတယ္။ ခင္ဗ်ားရဲ႔ပညာနဲ႔ ထူးခြ်န္မႈကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ သေဘာက်ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားရဲ႔ ကိုယ့္က်င့္တရားနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ အတိုင္းအတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပန္စစ္ေဆးၾကည့္ေတာ့ ခင္ဗ်ားဟာ လက္မွတ္မပါဘဲ ကားခိုးစီးမႈအတြက္ ဒဏ္ေငြသံုးၾကိမ္ ေဆာင္ခဲ့ရေၾကာင္း ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၀မ္းနည္းစြာ သိခဲ့ရတယ္။ ဒီကိစၡနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်မိတာက.....
(၁) ခင္ဗ်ားဟာ စည္းကမ္းမလိုက္နာသူ
(၂) ခင္ဗ်ားဟာ ယံုၾကည္ဖို႔ မထိုက္တန္တဲ့သူ
အဲဒီအခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားကိုကြ်န္ေတာ္တို႔ ကုမၸဏီမွာ မသံုးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ စာကို ဖတ္ျပီးမွ လူငယ္ဟာ အိပ္မက္ဆိုးက လန္႔ႏိုးလာသလိုပဲ တုန္လွဳပ္ေခ်ာက္ခ်ား မိခဲ့တယ္။ အီးေမးလ္ရဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ ဒီလို ေရးထားေသးတယ္....
“အသိဥာဏ္၏ ခြ်တ္ယြင္းမႈကို ကိုယ့္က်င့္တရားက အျမဲတမ္းလိုက္ ျဖည့္စြက္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္က်င့္တရားရဲ႕ ခြ်တ္ယြင္းမႈကို အသိဥာဏ္က ဘယ္ေတာ့မွ လိုက္မျဖည့္စြက္ေပးႏိုင္ဘူး။”
အဲဒီ အီးေမးလ္ရျပီး ေနာက္တရက္မွာ လူငယ္ဟာ သူ႔ႏိုင္ငံကို ျပန္သြားခဲ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒါပါပဲ....

လူငယ္ရဲ႔ စကားအဆံုး အင္တာဗ်ဴးသူမ်ား ခဏမွ် တိတ္ဆိတ္သြားခဲ့သည္။ တစ္ေယာက္က....
“ဒါဟာ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္လို႔ ေျပာႏိုင္လား”
“ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ အဲဒီပံုျပင္ထဲက လူငယ္ဟာ ကြ်န္ေတာ္ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ဒီေန႔လို ေအာင္ျမင္လာရျခင္းဟာလဲ မေန႔က အမွားကို ဒီကေန႔အတြက္ သခၤန္းစာအျဖင့္ ခံယူထားလို႔ပါပဲ”
ေရးသားသူ... ႏိုင္းႏုိင္းစေန

ဆင္းရဲ သား ေတြ " ဘာ" လုိသလဲ

ဒီစာအုပ္ ဒီပံုျပင္ကို ဖတ္ဖူး၊ ၾကားဖူးသူေတြ ရွိေကာင္းရွိလိမ့္မည္။ ဆင္းရဲတဲ့ လူေတြ“ဘာ” အလိုအပ္ဆံုးလဲ “ေငြေၾကး”ဟု လူတိုင္း ေျဖမည္မွာ ဧကန္မလဲြေပ။ သို႔ေသာ္.. ကြ်န္မ ဖတ္ဖူးေသာ ပံုျပင္ေလး တစ္ပုဒ္ကို ဘာသာျပန္ မွ်ေ၀ လိုက္ပါသည္။

============

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ Balaang ဟုေခၚေသာ လူတစ္ဦးသည္ ပံုတူ ပန္းခ်ီကားမ်ား ေရာင္း၀ယ္ျခင္းျဖစ္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းခဲ့သည္။ အခ်ိန္(၁၀)ႏွစ္ မတိုင္မီ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရွိ အခ်မ္းသာဆံုး စာရင္း၀င္ လူ(၅၀)တြင္ တစ္ဦး အပါအ၀င္ျဖစ္ခဲ့သည္။ (၁၉၉၈)ခုႏွစ္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ျပီး မကြယ္လြန္မီ မိမိ၏ ခႏၥာကိုယ္အား ေဆးရံုတြင္ လွဴဒါန္းခဲ့သည့္ အျပင္ ျပင္သစ္ေငြ ၁၀၀ မီလီယံကို ဆင္းရဲျခင္းဟုေသာ လွ်ဳိ႔၀ွက္တံခါးကို ဖြင့္နိုင္သူအား ဆုေငြအျဖင့္ ေပးရန္ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့သည္။

သူကြယ္လြန္ျပီး မၾကာမီ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရွိ သတင္းစာ တစ္ေစာင္တြင္ သူေရးခဲ့ေသာ ေသတမ္းစာကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ သူ၏ ေသတမ္းစာမွာ း

“ကြ်န္ေတာ္ဟာ အရင္က ဆင္းရဲတဲ့ လူတစ္ေယာက္ပါ။ ကြယ္လြန္ေတာ့ သူေဌးဆိုတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္နဲ႔ ေကာင္းကင္ဘံုကို သြားရမယ့္လူပါ။ ေကာင္းကင္ဘံုကို မ၀င္ခင္ ကြ်န္ေတာ္ ဘာေၾကာင့္ သူေဌးျဖစ္ရတယ္ ဆိုတဲ့ လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္ သယ္မသြားခ်င္ပါဘူး။ အဲဒီလွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ကို ျပင္သစ္ဗဟိုဘဏ္က ကြ်န္ေတာ္ရဲ႔ မီးခံ ေသတၱာထဲမွာ သိမ္းဆည္း ထားပါတယ္။ အဲဒီ ေသတၱာရဲ႔ ေသာ့သံုးေခ်ာင္းကို ကြ်န္ေတာ္ေရွ႔ေနနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးဆီမွာ အပ္ႏွံထားခဲ့တယ္။ ဆင္းရဲသားေတြ ဘာလိုအပ္လို႔ ဆင္းရဲရတာလဲ ဆိုတဲ့ အေမးကို ေျဖဆိုႏိုင္သူကို ကြ်န္ေတာ္ ေကာင္းခ်ီး ေပးခ်င္ပါတယ္။ ေျဖဆိုႏိုင္တဲ့သူကို ကြ်န္ေတာ္ အေခါင္းထဲကေန ထျပီး လက္ခုပ္တီး ေကာင္းခ်ီး မေပးႏိုင္ဘူး ဆိုတာ သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႔ မီးခံေသတၱာထဲက ၁၀၀ မီလီယံကို ယူသြားခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႔ ေကာင္းခ်ီးၾသဘာပါပဲ။”


ေသတမ္းစာကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာျပီးေနာက္ သတင္းစာတိုက္သို႔ စာမ်ား အဆက္မျပတ္ ေရာက္လာခဲ့သည္။ ဆင္းရဲသားမ်ား ဘာ အလိုအပ္ဆံုးလဲ ဟုေသာ ေမးခြန္းကို ေျဖဆိ္ုေသာ အေျဖ စုစုေပါင္း (၄၈၅၆၁)ကို လက္ခံ ရရွိခဲ့သည္။ လူအမ်ားစုက ဆင္းရဲသားမ်ား အလိုအပ္ဆံုးမွာ ေငြေၾကးသို႔မဟုတ္ၾကီးပြား တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ လုပ္ႏိုင္ခြင့္ နည္းလို႔ဟု ေျဖဆိုထားၾကသည့္ အျပင္ တခ်ဳိ႔က “အကူအညီ မဲ့လို႔” ဆင္းရဲေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေျဖထားၾကသည္။

သူကြယ္လြန္ေသာ ႏွစ္ပတ္လည္ ေန႔တြင္ မီးခံေသတၱာကို သက္ေသမ်ားေရွ႔၌ ဖြင့္ခဲ့သည္။ စာေပါင္း (၄၈၅၆၁) ေစာင္ရွိသည့္အနက္ Tiller မည္ေသာ ကေလးမေလး၏ အေျဖမွာ သူ၏ လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီခဲ့သည္။ ထိုအေျဖမွာ “ဆင္းရဲသားမ်ား ဆင္းရဲေနျခင္းမွာ ရည္မွန္းေတာင့္တခ်က္၊ ခ်မ္းသာလိုေသာ အာသီသ (ambition) ကင္းမဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္”။

၉ႏွစ္သာရွိေသးေသာ Tiller အား ဘာေၾကာင့္ စိတ္ဆႏၵ အာသီသဟု ေျဖဆိုခဲ့ျပီး တစ္ျခားအေျဖကို မေျဖခဲ့ရသလဲ ဟုေမးေသာ္ သူမက “၁၁ႏွစ္အရြယ္ ကြ်န္မအစ္မဟာ သူ႔ခ်စ္သူကို အိမ္ေခၚျပန္လာတိုင္း စိတ္ဆႏၵ မရွိနဲ႔လို႔ အျမဲသတိ ေပးတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဆႏၵ ဆိုတာ ကိုယ္လိုခ်င္၊ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အရာကိုရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ခဲ့တာပါ” ဟုျပန္ေျဖခဲ့သည္။

သူေဌး၏ လွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္သည္ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္စေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားကို တုန္လွဳပ္ေစခဲ့သည္။ ေနာင္တြင္ မင္းသား၊ မင္းသမီးမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးေလာကတြင္ ထိပ္တန္း ေရာက္ေနသူမ်ားကို ထိုလွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အင္တာဗ်ဴး ၾကရာတြင္ စိတ္ဆႏၵသည္ ထာ၀စဥ္ တည္ျမဲေစေသာ ေဆးတစ္ပါးျဖစ္၏။ ထူးျခား ေအာင္ျမင္ေသာ အရာ၀တၳဳတိုင္း၏ မ်ဳိးေစ့ျဖစ္သည္ ဟုေျဖဆိုခဲ့ၾကသည္။

လူအမ်ား ဆင္းရဲေနရျခင္းမွာ သူတို႔တြင္ တူညီေသာ အားနည္းခ်က္ တစ္ခုရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထိုအားနည္းခ်က္မွာ တကယ့္ခ်မ္းသာလိုေသာ စိတ္ဆႏၵ ကင္းမဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

===========

ခ်မ္းသာေသာ သူမ်ား၏ အိတ္ကပ္ထဲတြင္ ဆင္းရဲေသာ သူမ်ား၏ အိပ္မက္ကို အျမဲထည့္ထား တတ္ၾကပါသလား.... သင္၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊ သင္၏အိပ္မက္ႏွင့္ ၾကိဳးစားလိုစိတ္ကို သင့္ေထြးေပြ႔ ထားလွ်င္ လမ္းဆံုးကို မေရာက္မခ်င္း သင္သည္ ဆင္းရဲေသာသူ မျဖစ္ႏိုင္...

ဆင္းရဲသား ေနာက္ဆက္တဲြ

အဲဒီပံုျပင္ကို ဖတ္ျပီး ေနာက္ဆက္တဲြ ေတြးမိတာေလးေတြပါ။ ၾကီးပြားလိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵ၊ ခ်မ္းသာလိုတဲ့ အာသီသ ဘယ္သူမရွိလဲ ဆိုတဲ့ ကပ္သပ္တဲ့ ေမးခြန္းကို ကိုယ့္ကိုယ္တိုင္ ေမးၾကည့္မိတယ္။ လူတိုင္း သူေဌးျဖစ္ခ်င္ၾက တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ဳိ႔ေနရာေတြမွာ မိမိလိုခ်င္တဲ့ ဆႏၵကို အေရာင္အမ်ဳိးမ်ဳိး ဆိုးခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႔အရာေတြဟာ စိတ္ဆႏၵ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့ အတၱျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ ပံုျပင္ထဲက သူေဌးၾကီးေျပာခ်င္တဲ့ စိတ္ဆႏၵဆိုတာ ေနရာ တစ္ေနရာ ရခ်င္လို႔၊ တစ္ခုခုရယူခ်င္လို႔ အာဏနဲ႔ သိမ္းပိုက္ လိုက္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ အျမင့္ကို တစ္ဆင့္ခ်င္း တစ္လွမ္းခ်င္း တေျဖးေျဖး ေျပာင္းလဲ တိုးတက္သြားတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႔ အိပ္မက္ေတြ သာျဖစ္တယ္။

ဆႏၵနဲ႔အိပ္မက္ လူတိုင္းမွာ ရွိခဲ့ဖူးၾကပါတယ္။ ကေလးေလး တစ္ေယာက္ကို ၾကီးလာရင္ ဘာလုပ္မလဲလို႔ သြားေမးၾကည့္.. ၉၀%က ၾကီးလာရင္ ဆရာ၀န္လုပ္မယ္၊ အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္မယ္လို႔ ေျဖၾကမွာပါပဲ။ ငယ္ငယ္တုန္းက ကိုယ္လဲ အဲဒီကေလးလို ေျဖေကာင္း ေျဖခဲ့ဖူးပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္ရဲ႔ တိုက္စားျခင္းကို ခံခဲ့ရျပီးေနာက္ က်ရွံုးလိုက္၊ အဟန္အတားေတြနဲ႔ မၾကာခဏ ရင္ဆိုင္လာရေတာ့ ၀မ္းပိုက္ျပည့္ရင္ ျပီးတာပဲေလ ဆိုတဲ့ ေရာင့္ရဲမႈကို လက္ခံတတ္လာခဲ့တယ္။ အရင္က ေျဖခဲ့ဖူးတဲ့ မိမိ၏ ရည္မွန္းခ်က္၊ မိမိ၏ အိပ္မက္ဆိုတာကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေမ့ေလ်ာ့လာခဲ့တယ္။

“နပ္မွန္ေအာင္ စားေနရရင္ ျပီးတာပဲ” ....“တေန႔ရွာမွ တေန႔စားရတာ” “အသက္ၾကီးလာျပီ ဘာမ်ား မက္ေနစရာလိုေတာ့လဲ” ..“ေသရင္လဲပါမသြားဘူး။ ဒီေလာက္ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ေနစရာမလိုဘူး” စတဲ့ စတဲ့ အသံကို ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေန႔တိုင္း ၾကားေနရတယ္။ ဗုဒၥဘာသာ ပီပီ ရွိတာေလးနဲ႔ လွေအာင္၀တ္၊ ရွိတာေလးနဲ႔ ၀ေအာင္စားဆိုတဲ့ ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္ျခင္းကို လက္၀ယ္ ပိုက္လာခဲ့မိတယ္။ တကယ့္ေအာင္ျမင္ခ်င္တဲ့ လူေတြကေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ အိပ္မက္ကို ေထြးေပြ႔လို႔ တစ္လွမ္းခ်င္း ေရွ႔ဆက္လွမ္းေနၾကတယ္။

“ကြ်န္ေတာ္ဟာ အရင္က ဆင္းရဲတဲ့ လူတစ္ေယာက္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ဘာေၾကာင့္ သူေဌးျဖစ္ရတယ္ ဆိုတဲ့ လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္ သယ္မသြားခ်င္ပါဘူး။”
အဲဒီ သယ္မသြားခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ သူ႔ရဲ႔ “စိတ္ဆႏၵ” ဟာ အိပ္ေမာက်ေနတာ ၾကာျပီျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္ရဲ႔ အိပ္မက္နဲ႔ စိတ္ဆႏၵကို ထပ္တဖန္ လွဳပ္ႏိူး ႏိုင္စြမ္း ရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္..........


ေရးသားသူ... ႏုိင္းႏုိင္းစေန

အိပ္မက္ေတြအခုိးမခံေစနဲ ့


အေမရိကရွိ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း၏ စာသင္ခန္းတစ္ခုတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာက ေက်ာင္းသားမ်ားကို "ကြၽန္ေတာ္၏ရည္မွန္းခ်က္" ေခါင္းစင္ျဖင့္ စာစီစာကံုးတစ္ပုဒ္ ေရးခိုင္းခဲ့သည္။

ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက ဆရာေပးသည့္ ေခါင္းစဥ္ကို အႏွစ္ၿခိဳက္ႀကီး ႏွစ္ၿခိဳက္ၿပီး ဗလာစာအုပ္ေပၚတြင္ သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ကို ခ်က္ခ်င္းခ်ေရးခဲ့သည္။ သူ၏ ရည္မွန္းခ်က္မွာ "ကြၽန္ေတာ္ႀကီးျပင္းလာတဲ့အခါ ေျမကြက္ႀကီးတစ္ကြက္ကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒီေျမကြက္ေပၚမွာ သစ္ပင္၊ ပန္းမာလ္ေတြ အျပည့္စိုက္ၿပီး စိမ္းစိုတဲ့ဥယ်ာဥ္လုပ္ပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ပန္းၿခံအလယ္မွာ သစ္သားအိမ္ေလးေတြ ေဆာက္ၿပီး အသားကင္ဖို႔ ေနရာေတြ ထားရွိပါမယ္။ ဟိုတယ္တစ္လံုးကိုလည္း ေဆာက္ၿပီး ကိုယ့္မိသားစုအျပင္ အျခား လာေရာက္လည္ပတ္သူေတြကိုလည္း အနားယူအပန္းေျဖေစပါမယ္" ဟူ၍ျဖစ္သည္။

ထို႔ေနာက္ သူ၏စာစီစာကံုးကို ဆရာအားျပရာ ဆရာကတစ္ခ်က္ၾကည့္ၿပီး မင္နီျဖင့္"X" ၾကက္ေျခခတ္လိုက္သည္။ ဆရာက သူ႔အား ေနာက္စာစီစာကံုးတစ္ပုဒ္ကို ေရးခိုင္းေစခဲ့ျပန္သည္။

ေက်ာင္းသားက သူေရးထားသည့္ စာစီစာကံုးကို ေသခ်ာျပန္ဖတ္ၿပီး အမွားမေတြ႔ေသာေၾကာင့္ ဆရာအား ထပ္ျပေလသည္။

ဆရာက "မင္းကို မင္းရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္စိတ္ကူးကို ေရးခိုင္းတာ၊ ဒီလို အိပ္မက္ဆန္ဆန္ စိတ္ကူးယဥ္တာကို ေရးခုိင္းတာမဟုတ္ဘူး။ မင္းရဲ႕ တကယ့္ရည္မွန္းခ်က္ကို ဆရာလိုခ်င္တယ္။ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ေတြကို ဆရာမလိုခ်င္ဘူး။ နားလည္လား?" ဟူေျပာေသာအခါ ေက်ာင္းသားက "ဆရာ... ဒါ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ တကယ့္ရည္မွန္းခ်က္ပါ" ဟူ အားတက္သေရာ ျပန္ေျဖသည္။

"မဟုတ္ဘူး.. ဒါဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေတြက စိတ္ကူးယဥ္တာေတြပဲ .... မင္းအသစ္ျပန္ေရးပါ"

"ကြၽန္ေတာ္ နားလည္တယ္ဆရာ.. ဒါ ကြၽန္ေတာ္တကယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ပါ။ ကြၽန္ေတာ္ရည္မွန္းခ်က္ကို ကြၽန္ေတာ္မျပင္ႏိုင္ဘူး ဆရာ"

ဆရာ႔စကားကို ျပတ္ျပတ္သားသား ျငင္းဆန္ၿပီး ေက်ာင္းသားကျပန္ေျပာသည္။

"တကယ္လို႔ မင္းအသစ္မေရးရင္ မင္းကိုဆရာ ေအာင္မွတ္မေပးဘူး။ မင္း ေသခ်ာစဥ္းစားပါ"

ေခါင္းခါၿပီးေျပာေသာ ဆရာ့စကားကို ေက်ာင္းသားကလည္း ထပ္မေရးႏိုင္ေၾကာင္း ေခါင္းခါျပသည္။ ေနာက္ဆံုး ထိုစာစီစာကံုးမွာ " E " အဆင့္သာရခဲ့သည္။

ထိုသို႔ေသာ အျဖစ္အပ်က္ျဖစ္ပ်က္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း(၃ဝ)အၾကာတြင္ ၎ဆရာက ေက်ာင္းသားတစ္သိုက္ႏွင့္ အပန္းေျဖပန္းၿခံတစ္ခုသို႔ ေပ်ာ္ပဲြစားေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ဆရာက ျမက္ခင္းစိမ္းႏွင့္ ပန္းေပါင္းစံုကို ေငးေမာၾကည့္ရႈရင္း သင္းပ်ံ႕ေသာ အသားကင္နံ႔ကို ရွဴရွိဴက္ေနမိသည္။ တစ္ေနရာတြင္ လူလတ္ပိုင္း လူရြယ္တစ္ဦးက ဆရာဆီဦးတည္ေလွ်ာက္လာၿပီး သူ႔ကိုယ္သူ ဆရာ၏တပည့္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ဟု ေျပာဆို မိတ္ဆက္ေလသည္။

လူရြယ္က ဆရာကို အေၾကာင္းစံုေျပာျပၿပီး သူသည္ ထိုႏွစ္က စာစီစာကံုးမေအာင္ေသာ ေက်ာင္းသားျဖစ္ခဲ့သည္ဟု
ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔တြင္ သူသည္ စာစီစာကံုးထဲက ေရးခဲ့သည့္အတိုင္း သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည့္ အပန္းေျဖဥယ်ာဥ္ႀကီးတစ္ခုကို တည္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

ဆရာမွာ လူငယ္စကားေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္(၃ဝ)ကို ျပန္ျမင္ေယာင္မိသည္။ မိမိေရွ႕တြင္ရပ္ေနေသာ လူရြယ္ကိုၾကည့္ၿပီး စကားတစ္ခြန္းကို ေရရြတ္လုိက္ေတာ့သည္။

"အႏွစ္(၃ဝ)အတြင္းမွာ ငါ့အတြက္နဲ႔ ေက်ာင္းသားဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္အိပ္မက္ေတြကို ငါေခ်ဖ်က္ခဲ့မိသလဲ မသိဘူး? မင္းကေတာ့ မင္းရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ကို ငါ့ေၾကာင့္အေခ်ဖ်က္မခံဘဲ ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္ခဲ့တဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာေက်ာင္းသားျဖစ္တယ္"

သင္ေရာ? သင့္ရည္မွန္းခ်က္အိပ္မက္ေတြ သူတစ္ပါး၏ ပါးစပ္ဖ်ားေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ခဲ့ရၿပီလား? အခိုးခံခဲ့ရၿပီလား?

စာနာမႈနဲ ့ေဖးကူပါ

စာနာမႈနဲ ့ေဖးကူပါ။...

အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားလူငယ္ေလးတစ္ေ
ယာက္ အစစအရာရာ ျပည္ ့စုံတဲ ့အတုိင္းအဝို္င္းထဲ ့က တစ္ဦးတည္းေသာသားဆုိပါေတာ ့။ အဲ ့ဒီလူငယ္ေလးက အထက္တန္းေက်ာင္းေအာင္ျပီးတာနဲ ့ ႏုိင္ငံအတြက္ စစ္မႈကုိထမ္းခ်င္တယ္လို ့မိဘကုိခြင္ ့ပန္ခဲ ့သတဲ ့။ မိဘကလည္း မိမိႏုိင္ငံအတြက္ လုပ္တဲ ့အလုပ္ပဲ ့ေကာင္းတာေပါ ့ဆုိျပီးခြင္ ့ျပဳခဲ ့တယ္။  တစ္ေန ့မွာ မူ  ႏုိင္ငံ ့တာဝန္ကုိ ျပည္ပသုိ ့ထြက္ခြာ ျပီးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ အမိန္ ့စာ ရေလသတဲ့ ။    ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ ့ လူၾကီးလူငယ္တုိင္းသိတဲ ့ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲၾကီးထဲ ့ကုိေပါေလ။ ထုိစစ္ေျမျပင္ထဲ ့၌သုံးႏွစ္ခန္ ့ၾကာေသာအခါ စစ္သားေလး သူ ့အေမကုိဖုန္းဆက္သည္။ ပုံမွန္ေျပာေနက်စကားေတြကုိမေျပာေတာ ့ပဲ ့ဒီတစ္ခါမွာ.. "သား"..အေမ...သားမၾကာခင္တစ္လေလာက္ဆုိျပန္လာေတာ ့မယ္။   အလားတူပင္ ႏွစ္ရက္ အၾကာတြင္ ယခင္က စကားအတုိင္းထပ္ေျပာျပီး ဖုန္းခ်လုိက္ျပန္သည္။ တစ္ရက္အၾကာတြင္ဖုန္းထပ္ဆက္ျပန္သည္။   "သား" အေမ...သားမၾကာခင္ျပန္လာေတာ ့မယ္။ ဒါေပမယ္ ့အေမ ့ကုိေျပာစရာရွိတယ္ဟု ့ေျပာသည္။  "အေမ "

ေျပာေလသား..ဘာေျပာမွာလဲ ့လုိ ့ျပန္ေျဖလုိက္သည္။ " သား"  သားမွာအခ်စ္ဆုံးသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရွိတယ္အေမ။ သူကသားနဲ ့စစ္ေျမျပင္မွာ ေအးအတူပူအမွ် ေသတူရွင္ဖက္တုိက္္ပြဲဝင္တဲ ့အခ်စ္ဆုံးသူငယ္ခ်င္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္သူ ့့ကုိအရမ္းခင္တယ္အေမ၊သူလည္းသူ ့ကုိယ္သူခ်စ္သေလာက္သားကုိခ်စ္တယ္အေမဟုေျပာျပီးဆက္ေျပာသည္။ ္ သူ ့ကုိ အေမရိကမွာ သားနဲ ့အတူေခၚခဲ ့ခ်င္တယ္အေမဟုေျပာသည္။ "အေမက" ေအာ္..ေခၚလာခဲ ့ေပါ ့သားရယ္..သားရဲ ့အခ်စ္ဆုံးသူငယ္ခ်င္းပဲ ့..သားအတြက္အေဖာ္လည္းရတာေပါ ့။  ဒါေပမယ္ ့သားအေမ ့ကုိ ေတာင္းခံစရာ ရွိတယ္အေမဟု မရဲ ့မဝံ ့ေျပာျပီးမိနစ္အနည္းငယ္ၾကာေအာင္ျငိမ္သြားျပီးေနာက္...
သားသူငယ္ခ်င္းက စစ္ေျမျပင္မွာ မုိင္းဗုံးထိလုိ ့ သူ ့ေျခေထာက္ႏွစ္ဖက္စလုံး မရွိေတာ ့ဘူးအေမလုိ ့ေျပာရင္းအေမ ့ဆီကတုန္ ့ျပန္စကားကုိျငိမ္သက္စြာနားေထာင္ေလေတာ ့သည္။ "အေမ" ဘုရားေရ...သားရယ္..သားရဲ ့သူငယ္ခ်င္းကဒုကၡိတ  ဆုိေတာ ့ မလြယ္ဘူးထင္တယ္သားရယ္။ အေမကအလုပ္ႏွစ္လုပ္ လုပ္တာေလ။အဲ ့ဒီေတာ ့သူ ့ကုိျပဳစုဖုိ ့ အေမ ့မွာ အခ်ိန္မရွိဘူးေလသားရယ္. မိသားစုအတြက္သူက အပူအပင္ဒုကၡအုိးၾကီးတစ္ခုျဖစ္သြားမွာေပါ ့လုိ ့ျပန္ေျပာလိုက္သည္။ စစ္သားေလးမွာ ေမွ်ာ္လင္ ့ခ်က္မဲ ့ေသာ ငုိရႈိက္သံျဖင္ ့ဘာမွမေျပာပဲ ့ဖုန္းခ်လုိက္သည္။။။

သုံးရက္ေလာက္အၾကာတြင္အေမရိကႏုိင္ငံရွိ မိဘမ်ားရွိရာအိမ္ေရွ ့သုိ ့အေရးေပၚကားတစ္စီးေရာက္လာသည္။ မိခင္သည္ ရုတ္တရပ္ အိမ္ထဲ ့မွ ထြက္ၾကည္ ့သည္မွာ. အေလာင္းတစ္ေလာင္းနဲ ့ ဝီးခ်ဲ့ (wheel chair )တစ္စီးေတြ ့ရသည္။ ထိုအေလာင္းမွာ သူတုိ ့၏တစ္ဦးတည္းေသာသားပင္ျဖစ္ေလ၏။ ဝွီးခ်ဲ ့နဲ ့အတူစာတစ္ေစာင္ပါလာသည္။  စာထဲ ့မွာ "အေမနဲ ့အေဖ.. သားမရွိေတာ ့ေပမဲ ့ သားရဲ ့ဝွီးခ်ဲ ့ေလးကုိ ေစာင္ ့ေရွာက္ေပးပါ။"  ဟုေရးထားေလသည္။  အကယ္စင္စစ္တြင္ သားရဲ ့အခ်စ္ဆုံးသူငယ္ခ်င္းေျခေထာက္ႏွစ္ဖက္စလုံးမရွိသူ ဒုကၡိတ ဆုိသူမွာ ထုိမိဘႏွစ္ပါးရဲ ့တစ္ဦးတည္းေသာ သား စစ္သားေလးပင္ျဖစ္ေလသည္။ စစ္သားေလးခမ်ာ ္သူ ဒုကၡိတျဖစ္ေနေသာအေၾကာင္းကုိ ့မိဘႏွစ္ပါးအားတုိက္ရုိက္ မေျပာဝံ ့ပဲ ့သူ ့ မိဘမ်ား၏သေဘာထားကုိသိလုိေသာေၾကာင္ ့ သူငယ္ခ်င္းဟု တြယ္ဝႈိက္ေျပာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သုိ ့ေသာ္ ဒုကၡသည္ က မိသားစုအတြက္ အပူပင္ဒုကၡအုိးၾကီးတစ္ခုဟု မိဘတို ့၏တုန္းျပန္စကားကုိၾကားရသျဖင္ ့သူ ့ကုိယ္သူအဆုံးစီရင္္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ .........
ပုံျပင္ေလးရဲ ့အဆုံးမွာ က်ေနာ ့္ ပါးျပင္ကေနတဆင္ ့ႏုတ္ခမ္းေပၚအထိမ်က္ရည္ ေတြ  ရႊဲ ့ေနသည္ကုိကၽြန္ေတာ္သတိလုိက္မိ္တယ္။ ဆရာမမ်က္ႏွာမွာလည္း မ်က္ရည္ေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္း စီးေနတယ္။ ျပီးေတာ ့ဆရာမေပးတဲ ့ တီးရႈဳးနဲ ့မ်က္ရည္ေတြတုတ္ရင္းဆရာမကုိက်ေနာ္တစ္ခ်က္ေမးခြန္းေမးလုိက္တယ္။ ဆရာမ..ဘာျဖစ္လုိ ့ဒီေလာက္ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ ့ပုံျပင္ ကုိမွ ေရြးျပီးက်ေနာ ္ ့အတြက္  ဥပမာေပးရတာလဲ ့ဆုိျပီးေတာ ့ေပါ။ ဆရာမျပန္ေျပာတယ္ ပီတာ..မင္းငါ ့နာမည္ ကုိ သိလားတဲ ့။ ဒါနဲ ့က်ေနာ ္က သိတယ္ေလဆရာမ။ ဆရာမ နာမည္က Miss Betty ေလ လုိ ့ေျပာလုိက္ေတာ ့ ဆရာမကထပ္ေမးတယ္ Miss ဆုိတဲ ့အဓိပါယ္ ကုိ သိလားတဲ ့။ က်ေတာ ္လည္း ပြင္ ့ပြင္ ့လင္းလင္း Miss ဆုိတာ လက္မထပ္ ရေသးတဲ ့မိန္းကေလးေတြရဲ ့နာမည္ေရွ ့မွာ ခံျပီးသုံးရတယ္လုိ ့ေျပာတယ္။ ဟုတ္တယ္.မင္းေျပာတာမွန္တယ္တဲ ့။ ဒါေပမယ္ ့ဆရာမ မွာ အိမ္ေထာင္ရွိတယ္ လုိ ့ဆရာမကေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ့အံ ့ဩစြာနဲ  ့ဒါဆုိဆရာမတုိ ့ကြဲေနၾကတာလားဟင္.။ ဆရာမ က မဟုတ္ဘူးတဲ ့ ဆရာမ တုိ ့ လြန္ခဲ ့တဲ ့အႏွစ္သုံးဆယ္ေလာက္တုံးက လက္ထပ္ခဲ ့ၾကတယ္။ လက္ထပ္ျပီးတစ္ပတ္ေလာက္ မွာ ပဲ ့ဆရာမရဲ ့ေယာက်ၤားဟာဆုိလု ိ ့ရွိ၇င္ ကမၻာမွာ စစ္မျငိမ္ ့ႏုိင္ေသးတဲ ့ အာဖကန္နယ္ဆတန္ ႏုိင္ငံကုိစစ္မႈထမ္းဖုိ ့သြားခဲ ့ပါတယ္။ စစ္မႈထမ္ျပီးမၾကာပါဘူး ႏွစ္ ႏွစ္ေလာက္မွာ ဆရာမရဲ ့ေယာက်ၤား စစ္ပြဲ ့ထဲ ့မွာ က်ဆုံးသြားခဲ ့ပါတယ္တဲ ့။ ဒါပမယ္ ့ဆရာမ ခု အသက္ ၅၀ ေက်ာ္တဲ ့အထိဘယ္တစိမ္းေယာက်ၤားကုိမွ လက္ထပ္ဖုိ ့လက္မခံခဲ ့ဘူး။ ဘယ္ေတာ ့မွလည္းလက္ထပ္မွာ မဟုတ္ေတာ ့ပါဘူး။ ဘာလုိ ့လဲ ့ဆုိေတာ ့ ့ဆရာမရဲ ့  ခ်စ္တဲ ့ေယာက်ၤားအေပၚမွာထားခဲ ့တဲ ့ဂတိ့သစၥာတရားေတြကခုထိ မျပယ္ေပ်ာက္ႏုိင္ေအာင္တည္ျမဲ ့ေနလုိ ့ျဖစ္ပါတယ္။   တစ္ေန ့ဆရာမ ေသသြားလုိ  ့ေကာင္းကင္ႏုိင္ငံေရာက္သြားတဲ ့အခ်ိန္ထိ သစၥာရွိစြာနဲ ့ သူ ့ကုိခ်စ္သြားမွာမုိ ့လုိ ့ပါတဲ ့။

ဆရာမရဲ ့ရင္ထဲ ့က စကားေတြကုိၾကားလုိက္တဲ ့အခါ ကၽြန္ေတာ ္ ့ရင္ထဲ ့မွာ ...ေဩာ္ ငါတစ္ေယာက္တည္းေလာက မွာ အပူပင္ရွိတဲ ့လူ၊ဒုကၵေရာက္တဲ ့သူမဟုတ္ဘူးပဲ ့ လူတုိင္းမွာ မတူညီတဲ ့အခက္အခဲ ့ အပူအပင္ရွိၾကတာပဲ ့ဆုိတာကုိရင္ထဲ ့ႏွစ္ႏွစ္ခါခါခံစားရပါတယ္။ တကယ္ေတာ ့ကၽြန္ေတာ ္ လြန္ခဲ ့တဲ ့အပါတ္တုန္းက ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းနဲ ့ ကၽြန္ေတာ္ ့ရဲ ့ဒုကၵျပသနာေတြကုိ ဆရာမ မ်က္ရည္က့်ေအာင္ရင္ဖြင္ ့ခဲ ့တုန္းကဆုိ္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြမွာ ဘာအခက္အခဲ ့မွ ငါေလာက္ခက္ခဲ ့တာရွိမွာမဟုတ္ဘူးလုိ ့ထင္ခဲ ့တာ။  ေဩာ္..ခုက်ေတာ ့လူတုိင္းမွာ အခက္ခဲ ့ဆုိတာရွိၾကမွာပဲ ့ တစ္ေယာက္နဲ ့တစ္ေယာက္အခက္ခဲ ့ခ်င္းကတာ မတူညီၾကတာပဲ ့လားဆုိတာ က်ေတာ္ ့ဘဝအတြက္ သင္ခန္းစာတစ္ခု လုိ ့လည္းရင္ထဲ ့မွာ တံဆိတ္ခက္ မွတ္ထားလုိက္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ ့ဆရာမေျပာသြားတဲ ့အေကာင္းဆုံး (ဥပမာ)ပုံျပင္ထဲ ့ကလုိပဲ ့ အခက္ခဲ ့၊ဒုကၵ၊ျပသနာ အေထြေထြ ဆုိတာဟာ သူမ်ားဆီမွာ ပဲ ့အျမဲ ့ရွိေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး တစ္ေန ့မေမွ်ာ္လင္ ့ပဲ ့ကုိယ္ ့ဘဝထဲ ့ကုိဆိုးက်ိဴးေတြေရာက္လာႏုိင္ပါတယ္။ အဲ ့ဒါေၾကာင္ ့ကၽြန္ေတာ ္ေျပာခ်င္တာက လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး၊ဂုိဏ္းဂဏမခြဲ၊ ဆင္းရဲ ့ခ်မ္းသာ၊ မ်က္ကမ္းမ်က္ျမင္၊ လူအ လူေတာ္၊ သန္မာသည္ျဖစ္ေစ ခ်ိႏွဲ သည္ျဖစ္ေစ အေရာင္အဆင္ ့တန္းမခြဲ ့ပဲ ့ကူညီေဖးမ လက္တြဲ ရုိင္းပင္းၾကပါစုိ ့လားလုိ ့..

သင္သိသလား?

သင္သိလား?

(1) ကြ်န္ေတာ္တို႕ အားလံုး ႏွာေခ် တဲ့အခါမွာ မ်က္လံုးဖြင့္ျပီး ဘယ္လိုမွ
ေခ်လို႕မရပါဘူးခင္ဗ်ာ

(2) လင္းပိုင္ေတြဟာ အိပ္တဲ႕အခါမွာ မ်က္လံုးတစ္ဖက္ဖြင့္ျပီး အိပ္က်ပါတယ္

(3) ႏွစ္စဥ္တိုင္း ႏွစ္စဥ္တိုင္းမွာ ေျမြကိုက္ခံရလို႕ ေသဆံုးတဲ့ လူအေရအတြက္ထက္
ပ်ားတုပ္ခံရလို႕ ေသဆံုးတဲ့ လူအေရအတြက္က ပိုမ်ားပါတယ္

(4) ညာသန္လူူေတြဟာ ဘယ္သန္လူေတြထက္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ကိုးႏွစ္ ပိုအသက္ရွည္ၾကပါတယ္

(5) ကြ်န္ေတာ္တို႕အားလံုး Queen Elizabeth I ကို မသိရင္ေတာင္
ၾကားဖူးၾကမွာပါ ဘုရင္မၾကီးဟာ
လိုအပ္သည္ ျဖစ္ေစ မလိုအပ္သည္ျဖစ္ေစ သံုးလမွာ တစ္ၾကိမ္သာ ေရခ်ဳိးပါတယ္တယ္။

(6) နာဇီေခါင္းေဆာင္ဟစ္တလာဟာ သက္သတ္လြတ္စားသူျဖစ္ျပီး သူ႕မွာ Testis (ေ၀ွးေစ႕)
တစ္လံုးသာ ရွိပါတယ္

(7) ပိုလာ ၀က္၀ံေတြဟာ ပင္ဂြင္းငွက္ 86 ေကာင္ကုိ တစ္ထိုင္တည္း စားႏိုင္ပါတယ္

(8) ေဂါက္သီးတစ္လံုးရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ အစက္အေျပာက္( အခ်ိဳင္႕)ေပါင္း
336 ရွိပါတယ္

(9) သင္ ႏွာေခ်တဲ့အခါမွာ ပါးစပ္ႏွင့္ႏွာေခါင္းအား ပိတ္ဆို႕မွဳ မျဖစ္ေစရန္
ဂရုစိုက္ပါ
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သင့္မ်က္လံုးမ်ား ကဲြထြက္သြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္

(10) ပိုးဟပ္တစ္ေကာင္အား ေခါင္းျဖတ္လိုက္မည္ဆိုပါက ဆယ္႕ငါးရက္တိုင္ ဆက္လက္
အသက္ရွင္ေနႏိုင္ပါသည္၊၊ ထိုသို႕ေသဆံုးသြားျခင္းမွာလည္း ဆယ္႕ငါးရက္တိုင္
အစာမစားရေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္

(11) ကမာၻေပၚမွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုး ေဘးခ်င္းယွဥ္ျပီးတန္းစီလိုက္ရင္
ကမာၻကို အပတ္ 60
ပတ္မိ မွာျဖစ္ပါတယ္

(12) လူ႕ခႏၶာကိုယ္မွာ အသန္မာဆံုးေသာ ၾကြက္သားကေတာ့ လွ်ာ ျဖစ္ပါတယ္

(13) ေရဘ၀ဲ ေတြမွာ ႏွလံုးသား သံုးခု ပါရွိပါတယ္

(14) ေန ကေန ကမာၻကို အလင္းတန္းက်ေရာက္ရန္အခ်ိန္ 8 မိနစ္ လိုအပ္ပါတယ္
အဲဒါဟာ ဘာကိုဆိုလိုသလဲဆိုေတာ့ သင္ဟာ ေန၀င္သြားတာကိုျမင္လိုက္ရတဲ့
ဲ့ အခ်ိန္မွာလြန္ခဲ့တဲ့ 8 မိနစ္ကတည္းက ေန၀င္ျပီးသြားပါျပီ

(15) လူေတြစားသံုးေနၾကတဲ့ အစားအစာေတြထဲမွာ တစ္ခုထဲေသာမပုပ္မသိုးႏိုင္တဲ့ အစားအစာ
ကေတာ့ ပ်ားရည္ျဖစ္ပါတယ္၊၊

________________________________
(16) အဂၤလိပ္စကားလံုးေတြထဲမွာ သရ(vowels)မပါဘဲ အရွည္ဆံုးေသာ စကားလံုးမွာ
twyndylly ngs ျဖစ္ျပီး အမႊာစံုတဲြမ်ား လို႕အဓိပြါယ္ရပါတယ္

(17) ၀က္ေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုအရ ေကာင္းကင္ကို
ေမာ႕ၾကည္႕ဖို႕ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး၊၊

(18) ေမလ မွာေမြးတဲ႕ကေလးေတြဟာ အျခားလမွာေမြးတဲ႕ ကေလးေတြထက္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္
200 grams ပိုေလးပါတယ္

(19) အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးေတြမွာ ဆီးႏွင္း(snow)လို႕အဓိပြါယ္ရတဲ႕
စကားလံုးေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္
ရွိျပီး (hello)ဟလို ဟူေသာႏွဳတ္ခြန္းဆက္စကားလံုး မရွိေပ၊၊

(20) ကမာၻေပၚတြင္ရွိေသာလူဦးေရကို အေယာက္တစ္ရာထိ အခ်ိဳးက်စြာ ခ်ံဳ႕လိုက္မည္ဆိုပါက
အာရွတိုက္မွ 57 ေယာက္၊ ဥေရာပတိုက္မွ 21 ေယာက္၊ အေမရိကတိုက္မွ 14 ေယာက္ ႏွင့္
အာဖရိကတိုက္မွ 8 ေယာက္ စီရွိမွာျဖစ္ပါတယ္၊၊ထိုအထဲမွ တစ္ေယာက္တည္းကသာလွ်င္
ကြန္ျပဴတာတစ္စံုကိုပိုင္ဆိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္၊၊

(21) ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ မ်က္လံုးအရြယ္အစားဟာ ေမြးသည္မွ ေသသည္ထိ တရြယ္တည္း
ျဖစ္ျပီး ၊ ႏွာေခါင္းႏွင့္ နားရြက္မွာမူ ၾကီးထြားမွဳႏုန္း ရပ္တန္႕သြားျခင္းမရွိေပ

(22) အကယ္၍သင္သည္ မိုးၾကိဳးပစ္ခံရပါက အပူခ်ိန္ 28000 ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္
ျဖင့္ေလာင္ကြ်မ္း
ခံရမည္ျဖစ္ျပီး ထိုအပူခ်ိန္မွာ ေနမ်က္နွာျပင္ထက္ပိုမိုေသာ အပူခ်ိန္ျဖစ္သည္

(23) ကမာၻေပၚရွိ ငွက္မ်ားအားလံုးထဲမွ အျပာေရာင္ကို
ျမင္ႏိုင္ေသာတစ္ခုတည္းေသာ ငွက္မွာ
ဇီးကြက္ျဖစ္သည္

(24) ပံုမွန္အားျဖင့္ တေန႕တာအေတာအတြင္း အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ စကားလံုး 2000 ေက်ာ္
ေျပာျပီးခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ စကားလံုးေပါင္း 7000 ေက်ာ္ေျပာျပီးျဖစ္ေပသည္၊၊
(ေၾသာ္... မိန္းမ မိန္းမ )

(25) ပ်ားေကာင္မ်ားသည္ ပ်ားရည္ တစ္ေပါင္ ရရွိရန္ ပန္းပြင့္ေပါင္း 2000
ေက်ာ္ ျဖတ္သန္း
နားေရာက္ရျပီး ခရီးမိုင္ေပါင္း 55000 ေက်ာ္ ပ်ံသန္းရေပသည္၊၊

(26) ခုန္ေပါက္ျခင္း(jumping) မျပဳလုပ္ႏိုင္တဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ ႏို႕တိုက္သတၱ၀ါကေတာ႕
ဆင္ျဖစ္ပါတယ္

(27) ေဂါက္ရုိက္ကစားျခင္းကို လြန္ခဲ႕ေသာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက စေကာ႕တလန္ျပည္မွ စတင္
တီထြင္ခဲ႕တယ္လို႔ဆိုပါတယ္၊၊သူတို႔ဟာ အဲ႕ဒီ ကစားနည္းကို " Gentlemen Only
Ladies Forbidden " လို႕ သတ္မွတ္ထားရာကေန အဂၤလိပ္ေတြက GOLF ဆိုျပီး စတင္
ကစားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊also call Game Of Lazy Fallows

(28) ျခဘုရင္မတစ္ေကာင္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္တိုင္အသက္ရွင္ေနႏိုင္ျပီး
ေန႕စဥ္ ျခေကာင္ေရ
သံုးေသာင္းထိ ေမြးဖြားေပးႏိုင္ပါတယ္၊၊

(29) သင္ႏွင့္အတူ ေမြးေန႕တစ္ေန႕တည္း က်ေရာက္ေနသူေပါင္းမွာ 10,000,000 (ဆယ္သန္း)
ျဖစ္ပါတယ္

(30) ပိုးဟပ္မ်ား လံုး၀မစားေသာ တစ္ခုတည္းေသာအစားအစာမွာ သခြားသီး ျဖစ္ပါတယ္

Wednesday, August 19, 2015

က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီညြတ္သည့္ အခ်က္ ၈ခ်က္


က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ အနည္းဆံုး တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုေလာက္ေတာ့ သင့္မွာ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ သင္သတိမထား မိတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ သင့္မွာ ဒီလို အမူအက်င့္ေတြ ရွိေနရင္ေတာ့ ဒီေန႔ကစၿပီး ျပင္ဆင္ လိုက္ပါ။



ေျခေထာက္ခ်ိတ္ထိုင္ျခင္း

ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္းယွက္ၿပီးထိုင္တာ စတိုင္က်လွပေပမယ့္ သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ေျခေထာက္ေသြးလွည့္ပတ္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစၿပီး ေျခေထာက္ ေသြးေၾကာထံုးျခင္း(Varicose Vein)ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒူးအထက္ကေန ေျခေထာက္ကိုခ်ိတ္ၿပီး ထိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ ့ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ပိုအဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ သင့္ေျခေထာက္ ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ၾကမ္းေပၚတစ္ေျပးတည္း ခ်ထားတာဟာ သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ညီညီမွ်မွ် ထိန္းထားၿပီးသား ျဖစ္ေစပါတယ္။



သြားပြတ္တံမလဲဘဲ ဆက္သံုးေနျခင္း

သြားပြတ္တံတစ္ေခ်ာင္းကို ၾကာရွည္သံုးစြဲတာ မေကာင္းပါဘူး။ သံုးလကို တစ္ေခ်ာင္းလဲ သံုးေပးပါ။ ပ်က္စီးသြားတဲ့ သြားပြတ္တံရဲ႕အမွ်င္ေလးေတြက သင့္သြားရဲ႕ေႂကြလႊာနဲ႔ သြားဖံုးကို ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ပါ။ သြားဖံုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုခု ျဖစ္ပြား ေနခ်ိန္ မွာ အခ်ိန္တစ္လ-တစ္လခြဲေလာက္ၾကာတိုင္း သြားပြတ္တံ တစ္ေခ်ာင္းလဲသံုးေပးပါ။ သင့္သြားပြတ္တံ အေခ်ာင္းေတြထဲမွာ ဘက္တီးရီးယားပုိးေတြ ရွင္သန္ခိုေအာင္း ႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ သြားဖံုးေရာဂါက ေကာင္းသြားတာနဲ႔ သြားပြတ္တံ အသစ္ တစ္ေခ်ာင္း လဲသံုးဖုိ႔နဲ႔ သြားတိုက္ၿပီးတဲ့ အခါတိုင္း သြားပြတ္တံကို ေရေႏြးနဲ႔ေဆးေၾကာဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။


မၾကာခဏ အျပင္ထြက္စားျခင္း

စားေသာက္ဆုိင္ အမ်ားစုဟာ လာေရာက္စားသံုးသူေတြ ခံတြင္းေတြ႕ေအာင္ စီမံခ်က္ ျပဳတ္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ခ်က္ျပဳတ္တဲ့အခါ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ ဟင္းခတ္မႈန္႔ေတြ ပမာဏမ်ားမ်ား ထည့္သြင္းခ်က္ျပဳတ္ၿပီး စားသံုးသူေတြကို ဆြဲေဆာင္တတ္ ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕စားေသာက္ဆုိင္ ေတြမွာေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအစာကို ေရြးခ်ယ္စားေသာက္လုိ႔ ရႏုိင္ေပမယ့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အစားအစာကို မေရြးခ်ယ္တတ္ခဲ့ရင္ အိမ္မွာ ခ်က္ျပဳတ္စားတာက သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါ။


မနက္စာ မစားဘဲေနျခင္း
မနက္စာက သင့္တစ္ေန႔တာ အတြက္ အေကာင္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ပါ။ သင္စားလိုက္တဲ့ မနက္စာကရတဲ့ ကယ္လိုရီကို သင့္ခႏၶာကိုယ္က တစ္ေန႔တာ အသံုးျပဳမယ့္ စြမ္းအင္ေတြရေအာင္ ၿဖိဳခြဲေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစားအစာနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနသူေတြ အေနနဲ႔ မနက္စာမစားဘဲ ေနတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။


ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ စီးျခင္း

ေသးသြယ္တဲ့ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ လွလွေလးေတြက သင့္ရဲ႕ ကိုယ္ေနဟန္ထားကို လွပေစေပမယ့္ သင့္ခါးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ လမ္းမ်ားမ်ား ေလွ်ာက္ရတဲ့ေန႔ေတြနဲ႔ သင့္အလုပ္မ်ားတဲ့ ေန႔ေတြမွာေတာ့ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ စီးတာ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။  ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ေလး စီးၿပီး ပြဲတတ္တာမ်ိဳးေလာက္ကေတာ့ သင့္ခါးကို မထိခိုက္ေစႏိုင္ပါဘူး။

ဆိုဖာေပၚမွာ အိပ္ျခင္း
ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ အိပ္မယ့္အစားေမြ႔ရာနဲ႔ ခုတင္ေပၚမွာအိပ္ေပးပါ။ တကယ္လို႔ သင့္မွာ စပရင္ခုတင္ အေဟာင္းႀကီးရွိႏွင့္ၿပီး၊ အသစ္မဝယ္ခ်င္ေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ခုတင္ေပၚမွာ အထပ္သား သစ္သားျပားခံပါ။ သစ္သားျပားေပၚမွာ ေမြ႔ရာထပ္တင္အိပ္ပါ။ ေမြ႔ရာက ေဟာင္းႏြမ္းၿပီး ျပားကပ္ေနရင္ေတာ့ မအိပ္သင့္ပါဘူး။ အသစ္လဲေပးပါ။  ဆိုဖာခံုေတြေပၚမွာလည္း အခ်ိန္ၾကာၾကာ ထိုင္မေနသင့္ပါဘူး။

ေခါင္းအံုးထူထူေပၚ အိပ္ျခင္း

လူအမ်ားစုက ေခါင္းအံုးထူထူေတြနဲ႔ အိပ္တာကို ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ သင္ရဲ႕ လည္ပင္း၊ ခါးနဲ႔ ကိုယ္ေနဟန္ထားေတြအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ သင္အိပ္စက္ အနားယူဖုိ႔ တကယ္လိုအပ္တာက မထူမပါး အေနေတာ္ ေခါင္းအံုးတစ္လံုးပါ။ အဲဒီေခါင္းအံုးက အသံုးျပဳတာမ်ားလုိ႔ မိႈ႔ေတြပိျပားၿပီး နဂိုေခါင္းအံုး ပံုသဏၭာန္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေျပာင္းသြားရင္ မသံုးသင့္ေတာ့ပါဘူး။ အသစ္တစ္လံုးလဲေပးပါ။ သင္ဟာ ေမွာက္အိပ္တတ္သူျဖစ္ရင္ေတာ့ ေခါင္းအံုးပါးပါးတစ္လံုးနဲ႔ အိပ္ေပးပါ။ ပက္လက္ အေနအထားနဲ႔ အိပ္တတ္တဲ့လူ ျဖစ္ရင္ေတာ့ မထူမပါး အေနေတာ္ ေခါင္းအံုးတစ္လံုးနဲ႔ အိပ္ေပးပါ။ ဒါမွ သင့္လည္ပင္းအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမွာပါ။
ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ ေကာင္းတယ္လုိ႔ သိထားေပမယ့္ သင္တကယ္ လုပ္ျဖစ္ပါရဲ႕လား။ ေရာဂါျဖစ္လာမယ့္ အခ်ိန္ကိုေစာင့္မေနပါနဲ႔။ သင္ရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြကို ဒီေန႔ပဲ စတင္ေျပာင္းလဲလိုက္ပါ။ မာရသြန္ေျပးရေလာက္ေအာင္ မလုိအပ္ပါဘူး။ တစ္ေန႔ကို နာရီဝက္နဲ႔ တစ္ပတ္ကို၃-၄ ရက္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးပါ။ အက်င့္ရလာတဲ့အခါ တစ္ေန႔ကို မိနစ္၄ဝ ေလာက္နဲ႔ တစ္ပတ္ ၄ ရက္ေလာက္ အခ်ိန္ထပ္တိုးၿပီး ေလ့က်င့္ေပးပါ။

မုိးရာသီတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ အေရျပားမႈိေရာဂါမ်ား


“မႈိက မစိုမေျခာက္ အေျခအေနကုိ သေဘာက်တယ္။ မုိးတြင္းက်ေတာ့ မုိး႐ြာတဲ့အခ်ိန္မွာ မုိးေရစုိမယ္၊ မ႐ြာတဲ့အခ်ိန္ေတြက်ေတာ့ ေခၽြးေတြနဲ႕ဆုိေတာ့ အေရျပားကုိ ႏွဴးသလုိျဖစ္ၿပီး ဒီလုိ မုိးတြင္းအခ်ိန္မွာ အျဖစ္မ်ားတတ္ပါတယ္”


ယခုကဲ့သို႔ေသာ မိုးရာသီတြင္ မိုးတစ္ၿပိဳက္ႏွစ္ၿပိဳက္ခန္႔ ရြာခ်ၿပီးပါက လမ္းမထက္တြင္ ေရမ်ားအိုင္ထြန္းကာ က်န္ရစ္ခဲ့ေလသည္။ ဆင္ေျခဖုံး ေဒသမ်ားတြင္လည္း ရႊံ့ဗြက္အိုင္မ်ား ေရဆိုးအိုင္မ်ားျဖင့္ လႊမ္းၿခံဳသြားတတ္သည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ လမ္းမထက္တြင္ တင္က်န္ရစ္သည့္ ေရမ်ားႏွင့္ ေရဆိုးအိုင္မ်ားမွ ေရဆိုးေရညစ္မ်ားသည္ လူတို႔၏ အေရျပားအား ေကာင္းစြာဒုကၡေပးႏိုင္သည့္ အေရျပားဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို သယ္ေဆာင္လာႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အျပင္ ရာသီဥတု ပူျပင္းရာမွ ႐ုတ္တရက္ မိုးရြာခ်တတ္သည့္ ယခုကဲသို႔ မိုးတြင္းရာသီတြင္ ရာသီဥတုပူျပင္းသျဖင့္ ထြက္လာသည့္ ေခၽြးမ်ားႏွင့္ မိုးရြာသျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ စိုစြတ္လာသည့္ မိုးေရမ်ားက ခႏၶာကိုယ္ အေပၚယံအေရျပားအား ႏွဴးသကဲ့သို႔ျဖစ္ကာ အေရျပားတြင္ မႈိစြဲႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး ပိုမ်ားလာႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ေသာ မိုးရာသီတြင္ အဓိကအားျဖင့္ မႈိေၾကာင့္ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ အေရျပား ေရာဂါမ်ားျဖစ္ေသာ ေပြး၊ ၀ဲ၊ ညွင္း၊ ႏွင္းခူ အစ႐ွိသည့္ အေရျပား မႈိစြဲေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေလ့ရွိၾကေၾကာငး္ အေရျပားအထူးကု ဆရာဝန္ က ေျပာသည္။ ထုိအထဲတြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ အေရးျပား မႈိစြဲနာမ်ားျဖစ္သည့္ ႏွင္းခူ၊ ဝဲစသည့္ အေရျပား မႈိစြဲနာမ်ားသည္ ရာသီမေရြး ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ္လည္း မိုးရာသီတြင္ ပိုမိုျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခ မ်ားျပားေၾကာင္း သိရသည္။



ယခုကဲ့သုိ႕ေသာ မုိးရာသီတြင္ ဝဲ၊ ႏွင္းခူစသည္တုိ႕ ျဖစ္ပြားပါက ယခင္ေရာဂါအခံ ႐ွိသူမ်ားသည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးသည္မ်ားပါ ျပန္လည္ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ အေျခအေန႐ွိေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုကဲ့သို႔ေသာ အခ်ိန္တြင္ ၀ဲေရာဂါ ျဖစ္ပြားပါကလည္း ၀ဲအစိုျဖစ္ပြားႏိုင္ၿပီး၊ ႏွင္းခူျဖစ္ပြားပါကလည္း ႏွင္းခူအစုိ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။ မုိးရာသီတြင္ အေရျပား မႈိစြဲခံရတတ္သူမ်ားသည္ ေရာဂါအခံ႐ွိသူမ်ား (ဥပမာ-ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိသူမ်ား) ခုခံအားက်ဆင္းေနသူမ်ား ျဖစ္ပြားႏိုင္ၿပီး တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး အားနည္းသူမ်ားလည္း မိႈေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အလားတူမိုးရာသီတြင္ ျဖစ္တတ္သည့္ မိႈေရာဂါေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ ေျခေခ်ာင္းမ်ားႏွင့္ လက္ေခ်ာင္းမ်ားအတြင္းတြင္ ခိုေအာင္းေနတတ္သည့္ ေရမ်ားေၾကာင့္ အေရျပားႏူးအိၿပီး ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းမ်ားၾကားတြင္ အျဖဴေရာင္အဖတ္မ်ားသဖြယ္ စြဲကပ္ေနတတ္သည့္ မႈိေရာဂါတစ္မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပြားႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။ “မႈိက မစိုမေျခာက္ အေျခအေနကုိ သေဘာက်တယ္။ မုိးတြင္းက်ေတာ့ မုိး႐ြာတဲ့အခ်ိန္မွာ မုိးေရစုိမယ္၊ မ႐ြာတဲ့အခ်ိန္ေတြက်ေတာ့ ေခၽြးေတြနဲ႕ဆုိေတာ့ အေရျပားကုိ ႏွဴးသလုိျဖစ္ၿပီး ဒီလုိ မုိးတြင္းအခ်ိန္မွာ အျဖစ္မ်ားတတ္ပါတယ္”ဟု ဆိုသည္။

အလားတူ မိုးရာသီတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ တုပ္ေကြးေရာဂါ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားေၾကာင့္ အေရျပားတြင္လည္း အနီကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာတတ္သည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အနီကြက္မ်ားအား ေသခ်ာခြဲျခား သိႏုိင္ရန္အတြက္ တတ္ကၽြမ္းနားလည္သည့္ ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသရန္ လုိအပ္သည္ဟု သိရသည္။ မိုးရာသီတြင္ အေရျပား မႈိစြဲခံရျခင္းမွ ကင္းေဝးေစရန္ အဝတ္အစားမ်ားအား ေျခာက္ေသြ႕ေစရန္၊ ေသခ်ာစြာေလ်ာ္ဖြတ္ ၀တ္ဆင္ၾကရန္ လိုအပ္ၿပီး တစ္ကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးကိုလည္း အထူးဂ႐ုစိုက္ရန္ လိုအပ္သည္။ အေဆာင္ေနသူမ်ား၊ မုိးထဲေရထဲတြင္ အလုပ္လုပ္ရသူမ်ားသည္ အေရျပားမိႈစြဲခံရရန္ အခြင့္အေရး မ်ားျပားသျဖင့္ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို အထူးဂ႐ုစိုက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။ အကယ္၍ အေရျပားမႈိစြဲခံရပါကလည္း စြဲကပ္ခံရသည့္ မႈိအေပၚမူတည္၍ ေသာက္ေဆးလိမ္းေဆးမ်ားအား မွန္မွန္ကန္ကန္ႏွင့္ စနစ္တက် ေသာက္လိမ္းၾကရန္ လုိအပ္သည္။

ထိုသို႔ေဆးလိမ္း ေဆးေသာက္ၾကရာတြင္လည္း မႈိသတ္ေဆး သီးသန္႔သာပါသည့္ ေဆးမ်ား လိမ္းရ၊ ေသာက္ရသည့္ မိႈႏွင့္ စတီး႐ြိဳက္ပါသည့္ ေဆးမ်ား လိမ္းရ၊ ေသာက္ရသည့္ မိႈအမ်ိဳးအစားမ်ား ကြဲျပားသည့္အတြက္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “မႈိစြဲၿပီဆိုရင္ေတာ့ မႈိသတ္ေဆး သီးသန္႔ပါတာကိုပဲ သီးသန္႔လိမ္းရတဲ့ဟာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႔က်ေတာ့လည္း စတီ႐ိြဳက္ပါတာ လိမ္းရတာေတြရွိတယ္။ ဥပမာ-ႏွင္းခူလိုဟာမ်ိဳး ဆိုရင္ေတာ့ စတီး႐ဳြိက္ပါတာ လိမ္းရတယ္”ဟု ဒါက္တာလင္းထက္ကေျပာသည္။ အျခားမႈိမ်ားဆိုလ်င္လည္း Clotrimazole, Miconazole အစရွိသည့္ မိႈသတ္ေဆး သီးသန္႔သာပါသည့္ ေဆးမ်ားလိမ္းရန္သာ လိုအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္ အေရျပားမႈိစြဲျခင္းသည္ ျဖစ္ပြားမွကုသျခင္းထက္ မျဖစ္ခင္ကပင္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ထားၾကရန္ လိုသည့္အတြက္ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို အထူးဂ႐ုျပဳ ထိန္းသိမ္းၾကရန္လိုအပ္သည္ဟု အေရျပား ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက ဆိုသည္။

(7Day News Journal)

ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ဆိုတာ


ဘေလာ့ဂ္ဂါ မိတ္ေဆြတဦးမွ သူခံစားရတာေလး သက္သာေအာင္ ဘယ္လိုေနရမလဲ ေမးလာ တာနဲ႔ အားလံုးလည္း က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေလး ရရွိေစရန္ ဒီပို႔စ္ေလးကို ေရး သားလိုက္ပါတယ္။

ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာဆိုတာ ဘာျဖစ္တာလဲ 
ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ဆိုတာ လူ႔ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္းမွာရွိေနတဲ့ ေလအိတ္ငယ္ ေလးမ်ား ေယာင္ ယမ္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေလအိတ္ငယ္ေလးေတြဆိုတာ ဘယ္ေနရာမွာရွိတာလဲ
လူ႔ရဲ႔ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္း မ်က္ခံုးရိုးတ၀ိုက္၊ ပါးႏွင့္ ေမးရိုးတ၀ိုက္ ႏွင့္ ႏွာေခါင္းရိုးတ၀ိုက္တြင္ အေခါင္းေပါက္ ပါေသာ ေလအိတ္ငယ္ေလးေတြ ပါရွိပါတယ္။ ယင္း ေလအိတ္ငယ္ ေလးမ်ားကို ေဆးပညာ အေခၚအရ sinus ဟုေခၚပါတယ္။



ေလအိတ္ငယ္ေလးမ်ား တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္


sinus ေလးမ်ားကို cilia လို႔ေခၚတဲ့ အေမႊးႏုေလးမ်ား ပါတဲ့ အေျမွးပါးေလးနဲ႔ ဖံုးအုပ္ထားပါ တယ္။ ယင္းအေျမွးပါးေလးမွာ mucus ဆိုတဲ့ အခြၽဲတမ်ိဳးကို ထုတ္ေပးတဲ့ အလႊာေလးလဲ ပါရွိပါတယ္။ ေလအိတ္ေခၚ sinus ေလးမ်ားဟာ အသက္ရႈသြင္း ရႈထုတ္လုပ္ေနေသာ ႏွာေခါင္း လမ္းတေလ်ာက္နဲ႔ အတြင္းဘက္မွာ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနပါတယ္။


sinus ေခၚ ေလအိတ္ငယ္ေလးမ်ားရဲ႔ လုပ္ငန္းတာ၀န္ကေတာ့ အသက္ရႈလိုက္တဲ့ ေလထုထဲက ပါလာေသာ ဖုန္မႈန္႔နဲ႔ 
ပိုးမႊားမ်ားကို အခြၽဲလႊာေလး အတြင္း ဖမ္းယူလိုက္ျပီး အေမႊြးႏုေလး မ်ားရဲ႔ တြန္းပို႔လႈပ္ရွားမႈ ႏွင့္ sinus ရဲ႔ ေသးငယ္တဲ့ အေပါက္ေလးကေန ထုတ္ျပီး ႏွာေခါင္း မွတဆင့္ အျပင္သို႔ ျပန္လည္စြန္႔ထုတ္ ေစပါတယ္။



ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာဘယ္လိုစျဖစ္သလဲ


မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး တခုခုေၾကာင့္ အေအးမိ ဖ်ားနာတဲ့ အခါမွာ စျဖစ္တတ္ပါ တယ္။ အေအးမိတဲ့အခါ 
ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ ေလအိတ္ငယ္မ်ားရဲ႔ အေျမွးပါးကို ေယာင္ယမ္းေစ ပါတယ္။ တဖန္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႔ သဘာ၀ ကိုယ္ခံအား
မ်ားက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို တိုက္ထုတ္ရန္ အေျမွးပါးမ်ားမွ အခြၽဲမ်ားကို ပိုမိုထုတ္ေစပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ေယာင္
ယမ္းေနတဲ့ ေလအိတ္ေလးဟာ အခြၽဲမ်ားႏွင့္ ပိုမိုျပည့္လာျပီး ပိုေယာင္ယမ္းလာကာ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမ်ာပါ ၀င္
ေရာက္လာပါက ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာေခၚ sinusitis ကို စတင္ခံစား ရပါေတာ့တယ္။


ဘယ္လိုလကၡဏာေလးေတြ ျပမလဲ


ေယာင္ယမ္းေနတဲ့ ေလအိတ္ေလးေတြ တည္ရွိတဲ့ေနရာကို မူတည္ျပီး အနည္းငယ္စီ ကြဲျပားပါတယ္။ မ်ားေသာ
အားျဖင့္ ဖ်ားျခင္း၊ ႏုံးခ်ိျပီး အားမရွိျဖစ္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း ၊ ႏွာရည္ အဆက္မျပတ္ က်ျခင္း၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္းတို႔ 
အျပင္


(၁) အေအးမိဖ်ားနာေနတဲ့ ရက္အတြင္း မနက္ႏိုးလာတာနဲ႔ မ်က္ခံုးရိုးတ၀ုိက္ ကိုက္ခဲျခင္း၊ ကိုယ္ကို အေရွ႔နဲနဲ ကိုင္းတဲ့
     အခါ ဦးေခါင္း အေရွ႔ဘက္မွ ကုိက္ခဲမႈတခုခုကို ခံစားရျခင္း။


(၂) ပါးႏွင့္ေမးရိုး တ၀ိုက္မွ ေလအိတ္ေလးမ်ား ေယာင္ယမ္းမႈေၾကာင့္ အေပၚေမးရိုး တေလ်ာက္ နာက်င္ျခင္း၊ 
သြားကိုက္ျခင္း။


(၃) မ်က္၀န္းႏွခုၾကား ေလအိတ္ေလးမ်ား ေယာင္ယမ္းျပီး မ်က္၀န္းတ၀ိုက္ ကိုက္ခဲျခင္း၊ မ်က္ခြံ ေလးမ်ားပါ 
ေယာင္ယမ္းျခင္း အစရွိသည္ တုိ႔ကိုပါ ခံစားရတတ္ပါတယ္။


ေပ်ာက္ေအာင္ ဘယ္လိုကုရမလဲ


ေလအိတ္ေလးမ်ားဟာ ဦးေခါင္းခြံရိုး အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ အတြက္ ဦးေႏွာက္နဲ႔ တည္ရွိမႈ အရမ္း နီးကပ္ပါတယ္။ 
ခဏတာ ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာဆိုျပီး ေပ့ါလို႔မရပါဘူး။ ပဋိဇီ၀ ပိုးသတ္ ေဆးတခ်ိဳ႔ကို သင့္ရဲ႔ ဆရာ၀န္မွ ညႊန္ၾကားပါလိမ့္
မယ္။ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ညႊန္ၾကားတဲ့ အခ်ိန္ကာလ အျပည့္ေသာက္ ေပးရပါမယ္။ ၂ရက္ေလာက္ ေသာက္ျပီး 
သက္သာလို႔ ျဖတ္လိုက္ရင္ ပိုးကခဏဘဲ ျငိမ္သြားျပီး ေနာက္တၾကိမ္မွာ ေဆးကို ယဥ္သြားတတ္ ပါတယ္။


ျပန္ျဖစ္တတ္သလား


ေအးတဲ့ ရာသီဥတုမွာ ေနတဲ့သူေတြ ေလထုထဲက ပါတဲ့ ပန္း၀တ္မႈန္တခ်ိဳ႔နဲ႔ မတည့္ဘဲ Allergy ျဖစ္ကာ ႏွာရည္ခဏ
ခဏယို တတ္တဲ့သူေတြ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ရွိတဲ့သူေတြ၊ ကိုယ္ခံအား က်ဆင္းေနတဲ့ သူေတြ၊ ဖုန္မႈန္႔မ်ားႏွင့္ ညစ္ညမ္း
တဲ့ ေလထုကို ရႈရႈိက္ရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေနထုိင္ရသူေတြဟာ ဒီေ၀ဒနာကို ခဏခဏျပန္ခံစားရ တတ္ပါတယ္။


ေဆး၀ါးအကူအညီ အျပင္ ဒါေလးေတြပါ လုပ္ၾကည့္မယ္။


ေဆး၀ါးမွီ၀ဲျပီး တဘက္က ပိုးေသေအာင္ လုပ္တဲ့အျပင္ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေလးေတြ နဲ႔ပါ သက္သာေအာင္ လုပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။


(၁) ျပည့္ျပည့္၀၀ အနားယူပါ။ ကိုယ္ခံအား ေကာင္းျပီး ခဏခဏ အေအးမမိေစရန္ ထိန္းသိမ္း ပါ။ အာဟာရျပည့္၀စြာ
      စားျပီး အိပ္ခ်ိန္မွန္ပါေစ။


(၂) ပက္လက္လွဲ အိပ္ေနျခင္းက ႏွာေခါင္းကို ပိုပိတ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္အသက္ရႈလို႔ ေကာင္းတဲ့ ဘက္ကို တဘက္
       ေစာင္းျပီး အိပ္ေပးပါက သက္သာေစပါတယ္။


(၃) ပူေႏြးေသာ အရည္မ်ားကို မၾကာမၾကာ ေသာက္ေပးပါက ႏွာရည္ယို ႏွာပိတ္တာကို သက္သာ ေလ်ာ့နည္းေစပါ
       တယ္။


(၄) အ၀တ္စေလးကို ေရေႏြးေငြ႔ေငြ႔ေလးထဲ စိမ္ျပီး ယင္းအ၀တ္ေႏြးေႏြးေလးကို မ်က္ႏွာႏွင့္ ႏွာေခါင္းရိုး ေပၚကပ္ေပးျပီး အပူေႏြးေႏြးေလး ေပးတာကလဲ သက္သာေစပါတယ္။


(၅) ရာသီဥတု သိပ္ေအးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အိမ္တြင္း အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညွိေပးႏိုင္တဲ့ Equipment တခုခုကို တပ္ဆင္ထားပါ။


(၆) ေလယာဥ္ စီးတဲ့အခါမွာ ဖိအားမတူမႈေၾကာင့္လည္း ေလအိတ္ေလးေတြ ပိတ္ျပီး ျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္နဲ႔ ခရီးသြားစရာ ရွိလ်င္ သင့္ရဲ႔ဆရာ၀န္ နဲ႔တုိင္ပင္ျပီး အေယာင္ သက္သာ ေစေသာ ႏွာေခါင္းအတြင္း အစက္ခ်ျပီး သံုးရ
တဲ့ decongestant nasal drop တခုခုကို ၾကိဳသံုးသြားေပးပါ။


ဒါေလးေတြေတာ့ ေရွာင္ေနာ္


(၁) မ်က္ခံုးရိုး တ၀ိုက္ ေယာင္ယမ္းကိုက္ခဲေနခ်ိန္မွာ အာရုဏ္စူးစိုက္ျပီး တီဗြီၾကည့္ျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ screen ကိုၾကည့္ျခင္း၊ စာဖတ္ျခင္း စတာေတြ မလုပ္မိပါေစနဲ႔။


(၂) ကိုယ္နဲ႔ မတည့္တဲ့ အရာမ်ား (Allergen) ၊ ဖုန္ထူတဲ့ ေနရာေတြကို သတိထားေရွာင္ပါ။ တခုခုကို Allergic ျဖစ္ျပီး ႏွာရည္ယိုျခင္းကေန ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။


(၃) အရက္ေသာက္သံုး ျခင္းႏွင့္ စီးကရက္ေငြ႔မ်ားက ေလအိတ္ေလးရဲ႔ အေျမွးပါးကို ျပန္ေယာင္ယမ္း ေစတတ္ပါတယ္။                       တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ပါ။


(၄) ေရကူးကန္မွာ သံုးတဲ့ ကလိုရင္း ( chlorine)ေဆး ဓါတ္ကလည္း ထိပ္ကပ္(ခပ္)နာ ျဖစ္သူ အမ်ားစုနဲ႔ မတည့္တတ္ပါ
      ဘူး။


(၅) ေရေအာက္ငုပ္ျခင္း (Diving) လုပ္သူေတြမွာ ေရငုပ္တဲ့အခ်ိန္ ေရမ်ားဟာ အရွိန္ဖိအား နဲ႔ ႏွာေခါင္းမွ တဆင့္ 
      ၀င္ေရာက္ျပီး ေလအိတ္ အေျမွးပါးေလး မ်ားကို ေယာင္ယမ္းေစ တတ္ပါတယ္။




မိုး သင္ၾကားခဲ့ရသမွ်ေလးကို ျပန္လည္မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္ေနာ္။ အားလံုးဘဲ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ဘ၀ေလးကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကပါေစေနာ္။

ရာသီမလာခင္ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ Premenstrual syndrome (PMS)


ရာသီလာခါနီး ျဖစ္တတ္တဲ့ မိန္းကေလးေတြရဲ့ စိတ္အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး သိခ်င္ပါတယ္။ လစဥ္လတိုင္း ရာသီလာခါနီး ရက္ေတြတိုင္းမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ မိန္းကေလးေတြရဲ့ စိတ္ေတြက အရမ္းကို ထိခိုက္ခံစားလြယ္ျပီး၊ ဘာမွမဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလး ေပၚမွာေတာင္ အရမ္း Sensitive ျဖစ္လြန္းတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္ကေတာ့ အဲလို ရက္မ်ိဳး နီးျပီီဆိုရင္ စိတ္ခံစားမႈ အရမ္း Sensitive ျဖစ္ပါတယ္။
အေၾကာင္းအရာ ေသးေသးေလးေပၚမွာလည္း ေဒါသအၾကီးၾကီး ထြက္ေနတတ္ပါတယ္။ ဘာမွ မဟုတ္တာေလး နဲ႔လည္း ရင္ထဲမွာ ဝမ္းနည္း ထိခိုက္လြယ္ပါတယ္။

အဲလို ရက္နီးရင္ ကြ်န္မက သိပ္ Sensitive ျဖစ္ေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္တာေလးနဲ႔လည္း အမ်ိဳးသားနဲ႔ စကားမ်ား ရန္ျဖစ္ရပါတယ္။ အဲဒါက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ သတိထားမိတာပါ။ ကြ်န္မလည္း အဲလိုမ်ိဳး မျဖစ္ခ်င္ပါဘူး။ ေဒါသလည္း မျဖစ္ခ်င္သလို၊ ထိခိုက္ ခံစားလြယ္တာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲလို႔မရတဲ့ သဘာဝပဲလား၊ တခုခုမ်ား အေကာင္းဘက္ကို ျပင္ဆင္လို႔ ရမလားဆိုတာကို သိခ်င္ပါတယ္ရွင္။ ျပီးေတာ့ အဲလိုစိတ္မ်ိဳး နဲ႔ ဆို ေသြးဆံုးမယ့္အခ်ိန္ဆိုရင္ ကြ်န္မ ဘယ္လို ေနမလဲလို႔ ေတြးျပီး ေတာ္ေတာ္ေလး တုန္လႈပ္မိပါတယ္။ ကြ်န္မအသက္က ခုမွ ၂၃ ပါ၊ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္မ သိထားသင့္တယ္ ထင္လို႔ပါ။ အဲဒါ ဘယ္လုိ ဆင္ျခင္ ေန ထိုင္သင့္သလဲ။

မိန္းကေလးတေယာက္ ေမြးလာတာနဲ႔ သူမွာ မ-မ်ိဳးဥေပါင္း ၄ သိန္းခြဲ ရွိေနမယ္။ အသက္ ၁၃-၁၄ ႏွစ္ ေရာက္ လာတာနဲ႔ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန ေဟာ္မုန္းေတြ ထြက္လာျပီ။ Follicle Stimulating Hormone (FSH) နဲ႔ Leutenizing Hormone (LH) ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြက လုပ္ေပးတယ္။ မ်ိဳးဥေလးေတြ တလ တလံုးက် ရင့္မွည့္လာၾကမယ္။ ရာသီ ဆိုတာဆင္းျပီ။ တေယာက္မွာ တလကို ရာသီေသြး ၂ဝ-၈ဝ စီစီ (၁-၂ ေအာင္စ) ဆင္းတယ္။

ဦးေႏွာက္ထဲမွာ Hypothalamus (ဟိုက္ပိုသဲလ္မတ္စ္) ဆိုတဲ့ေနရာရာက အေရးပါတယ္။ ေရငတ္တတ္တာ၊ ထမင္းဆာတတ္တာ၊ အိပ္ျခင္တာ၊ ရာသီျဖစ္တာ၊ လိင္စိတ္ျဖစ္တာ၊ မ်ိဳးပြါးေစႏိုင္တာေတြကို ဒီေနရာကေန ထိန္းခ်ဳပ္တယ္။ မရွက္တရား သံုးပါးလံုးး ဆိုပါေတာ့။

ရာသီမလာခင္ ျဖစ္ျခင္တာေတြကို Premenstrual syndrome (PMS) ဆိုျပီး သပ္သပ္ေဆးစာမွာ ရွိတယ္။ အရြယ္ေရာက္ အမ်ိဳးသမီး ၈ဝ% မွာ ခံစားၾကရတယ္။ ေဆးကုဘို႔လိုတာ ၂ဝ-၃ဝ% ေလာက္သာ ရွိပါတယ္။ ဆိုးဝါးတဲ့ Premenstrual Dysphoric Disorder (PMDD) ေခၚတာမွာ ၂-၆% သာေဆးကုဘို႔ လိုတယ္။ ဘာလို႔ ျဖစ္ရသလဲဆိုတာ သဲသဲကြဲကြဲ မသိၾကပါ။ အဲလိုမသိေလေလ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ-သီအိုရီေတြ မ်ားေလေပါ့။

ေမးတဲ့သူ ေျပာျပတာေတြက Book picture ေဆးစာအုပ္ထဲကနဲ႔ တူလွတယ္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကိုယ္ျဖစ္ေန တာကို အေသအျခာ မေျပာတတ္ၾကပါ။ ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း၊ Emotional စိတ္လႈတ္ရွားမႈ (ဝမ္းသာ-ဝမ္းနည္း)၊ Mood swings စိတ္မူ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ မသိသာေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ၾက ျပႆနာ ၾကီးတဲ့အထိ ရွိတယ္။ ရာသီလလယ္ရက္ မ်ိဳးထြက္လိုက္တာနဲ႔ ဒါေတြ တခုမဟုတ္ တခု၊ တခုမကလဲ ျဖစ္တယ္။ ရာသီေသြး ဆင္းတာနဲ႔ ဆရာဝန္မပါဘဲ ျပန္ေကာင္းသြားျပီ။

ရုပ္ပိုင္းေျပာင္းတာေတြက -
• Fatigue အားယုတ္ေနတာ၊
• Bloating ရင္ကယ္ေနတာ၊
• Breast tenderness ရင္သားနာတာ၊
• Acne ဝက္ျခံထြက္တာ၊
• Appetite changes စားျခင္စိတ္ မတူျဖစ္လာတာ၊
• Food cravings ျခင္ျခင္းတပ္တာ။
• ပ်ိဳ႕တာ၊ ဝမ္းပ်က္တာ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တာေတြ ခံစားရတယ္။
• Uterine cramping သားအိမ္ေနရာ နာတာက အေတာ္ ဆိုးတတ္တယ္။ သူ႔မွာလဲ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ Prostaglandins သတၲိေၾကာင့္ Constriction ညွစ္တာ-တင္းတာတာနဲ႔ Relaxation ေလ်ာ့တာျဖစ္ရလို႔ Spasmodic cramping ေခၚတယ္။ ခါးနာတာ၊ ေပါင္ေၾကာနာတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာေတြလဲ ခံစားရတတ္တယ္။

စိတ္မူအေျပာင္းအလဲက အေရးပါတယ္။ Crying ငိုျခင္ငိုမယ္၊ Oversensitivity သိပ္အကဲဆတ္မယ္၊ Rapidly changing အလ်င္အျမန္ ေျပာင္းလဲျပီး Unpredictable moods ဘယ္လိုျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ မွန္းမရတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ ေဒါသနဲ႔ ပူေဆြးမႈၾကား ဗ်ာမ်ားေနမယ္။ သူတေယာာက္ထဲကိုသာမက သူ႔မိသားစု၊ အသိုင္းအဝိုင္းကိုပါ သက္ေရာက္ေစတယ္။


• Depression စိတ္ဓါတ္က်တယ္၊
• Sadness ဝမ္းနည္းတယ္၊
• Lack of motivation စိတက္ၾကြမႈ နည္းမယ္၊
• Irritability စိတ္တိုတယ္၊
• Aggression ဇြတ္လုပ္ျခင္တယ္၊
• Less patience သည္းခံစိတ္ ေလ်ာ့မယ္၊
• Increased stress ပူပင္စိတ္ မ်ားမယ္၊
• Anxiety စိုးရိမ္စိတ္ ကဲမယ္၊
• Nervousness ဂနာမျငိမ္ ျဖစ္ေနမယ္၊
• Melancholy ဝမ္းနည္း-ပက္လက္-စိတ္ပ်က္ေနမယ္၊

တခ်ိဳ႕မွာ Relief အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တာမ်ိဳး ခံစားရတယ္။
• Release လြတ္လပ္သြားသလို၊
• New beginning အသစ္ အစပ်ိဳးလာသလို၊
• Invigoration အားအင္ ျပန္ျပည့္သလို၊
• Connection with nature သဘာဝနဲ႔ ပိုနီးစပ္တယ္ ထင္သလိုလို၊
• Creative energy စိတ္သစ္ ရလာလာတာလိုလို၊
• Exhilaration လြတ္ေျမာက္တာလိုလို၊
• Increased sex drive လိင္စိတ္ပိုလာမယ္၊
• More intense orgasms လိင္စိတ္ျပည့္ဝမႈကို ပိုခံစားရမယ္။

PMS ရာသီလာလို႔ ခံစားရတာေတြ သက္သာေအာင္ ကိုယ့္ဖါသာ ျပဳျပင္လို႔ ႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ Lifestyle changes လူေနမႈပံုစံ ျပဳျပင္ေပးတာနဲ႔ ေကာင္းႏိုင္သူေတြရွိတယ္။
• အာဟာရ ျပည့္ဝေအာင္စားပါ၊ အိပ္ေရးပ်က္တာ ျပဳျပင္ပါ၊
• Alcohol အရက္၊ Caffeine (ေကဖင္း) ပါတဲ့အစာ၊ Meat အသား၊ Fatty foods ဆီမ်ားတာ နဲ႔ Refined Sugar သၾကားေတြက ပိုဆိုးေစတယ္။
• ေရာဂတ္ (ဒိန္ခ်င္)၊ ဒိန္ခဲ၊ ႏြားႏို႔ေသာက္ပါ။
• Drink ginger root tea ခ်င္းျပစ္ျပဳတ္ေသာက္တာ ေကာင္းတယ္၊
• Breathe deeply အသက္ျပင္းျပင္းရွဴပါ၊
• ကိုယ့္အတြက္ အခ်ိန္ကုိ ယူပါ။
• Orgasm လိင္စိတ္ ျပည့္ဝေအာင္ (တဦးခ်င္းျဖစ္ျဖစ္) လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
• Exercise ကိုယ္လက္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။
• Socialize လူေတာ-သူေတာ ဝင္ေရာပါ။

ရာသီလာတံုး သံုးရတဲ့ အတြင္းခံပစၥည္းကို Chlorine-free biodegradable 100% cotton tampons သံုးသင့္တယ္လို႔ ေနာက္ဆံုး သုေတသနက ဆိုပါတယ္။ Organochlorines ဓါတုေဆးကေန ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတယ္ထင္လို႔ပါ။ စီးပြါးေရးလဲ တြက္ေျခကိုက္တာမို႔ LunaPads International, Eco-Logique.com, Glad Rags, Pandora Pads, Jade and Pearl, Feminine Options နာမယ္ေတြလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာင္းပါတယ္။ Diva cup ေခၚတဲ့ Organic Tampon (ေအာ္ဂဲနစ္-တမ္ပြန္) ေတြလဲ ရွိေသးတယ္။

ေဆးေတြလဲ သံုးရတတ္တယ္။
• Diuretics ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးကို သတိနဲ႔ေပးရင္ တခ်ိဳ႕မွာ သက္သာတယ္။ လူတိုင္းေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
• Analgesics (Ibuprofen, Naproxen and Mefenamic acid အနာ-အကိုက္ သက္သာေဆးေတြ ေသာက္ႏိုင္တယ္။
• Oral contraceptive pills (OCPs) ကိုယ္ဝန္တား-စားေဆး အိမ္ေထာင္ မရွိလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ထိေရာက္သူ မ်ားပါတယ္။
• Ovarian suppressors (Danazol) မ်ိဳးဥအိမ္ကို ႏွိမ္တဲ့ေဆးက ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ားတယ္။
• Antidepressants စိတ္က်တာ သက္သာေဆး ေပးႏိုင္တယ္။ Fluoxetine (Prozac) နဲ႔ Paroxetine (Paxil) ေဆး အသံုးမ်ားတယ္။
• Vitamin B, C, B6, Calcium and Magnesium ဗီတာမင္ နဲ႔ ဓါတ္ဆားေတြ ေသာက္ႏိုင္တယ္။
• Herbal ထဲက Flaxseed Capsules, Valerian, Kava Kava နဲ႔ St. John’s Wort ေဆးေသာက္ႏိုင္တယ္

လိုအပ္ရင္ စိတ္အထူးကု-ဆရာဝန္နဲ႔ ကုသရမယ္။ စိတ္ပိုင္း ကုသနည္းေတြထဲမွာ Behavioral therapy, Cognitive Therapy, Literary Therapy နဲ႔ Talk Therapy နည္းေတြ ရွိပါတယ္။ Menopause ေသြးဆံုး-သားဆံုး ကိုလဲ ဖတ္ပါ။ အဲဒါျဖစ္လဲ စိတ္ေရာ၊ ရုပ္ပါ အေတာ္ ခံစားၾကရတာ။ ဒါေပမဲ့ ေသြးဆံုးဘို႔ အႏွစ္ ၂ဝ မက လိုပါေသးတယ္။ ဒီၾကားမွာ ေဆးေကာင္း-ဝါးေကာင္းေတြ မေပၚဘူးလို႔ ဘယ္သူေျပာႏိုင္သလဲ။

Dr. တင့္ေဆြ................

ေယာက္်ားေလးတစ္ေယာက္ကို တကယ္ခ်စ္ရင္...78 ခ်က္ထဲက ဘယ္ႏွစ္ခ်က္ လုပ္ႏုိင္သလဲ






၁။ email / facebook password ကုိ သူ မေပးရင္ မေတာင္းပါနဲ့...
၂။ သူ့ကို ယံုၾကည္ပါ....
၃။ သူ့ကို အက်ပ္မရိုက္ပါေစနဲ့...
၄။ သူ့ကို စဥ္းစားခြင့္ေပးပါ....
၅။ သူ့ကို နားလည္ေပးပါ...
၆။ သူ့ကို စာနာေပးပါ....

၇။ သူ့ကုိ ဦးေဆာင္ခြင့္ေပးပါ...
၈။ သူ့ဆီက အၾကံဥာဏ္ရယူပါ...
၉။ သူ့ရဲ့မိသားစု ကို နားလည္ေပးပါ
၁၀။ သူ့ကို ဘုကန့္လန့္မေျပာပါနဲ့....
၁၁။ သူ့ကို အထင္ေသးတဲ ့စကား မဆုိပါနဲ့....
၁၂။ အေၾကာင္းရင္း မရွိ အလကားေနရင္း စိတ္မေကာက္ပါနဲ့...
၁၃။ သူ ဖုန္းဆက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းကိုင္ပါ...
၁၄။ သူ မက္ေဆ့ခ်္ပို့ရင္ စကၠန့္ ၂၀ ထက္ ပိုမၾကာပဲ အေၾကာင္းျပန္ပါ....
၁၅။ online သံုးတဲ့အခါ ...သူရွိမရွိ အရင္ၾကည့္ပါ....
၁၆။ သူ့ရဲ့ ေစတနာစကားကို ေပါ့ပ်က္ပ်က္ မလုပ္ပါနဲ့....
၁၇။ အျမဲတမ္း ကေလး မဆန္ပါနဲ့ ...
၁၈။ ေနရာတကာ သူ့ထက္သိတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးမလုပ္ပါနဲ့....
၁၉။ မနက္တုိင္း ႏွုတ္ဆက္စကား ဆိုပါ ...အနည္းဆံုး မက္ေဆ့ခ်္ပို့ပါ....
၂၀။ သူနဲ ့ေတြ့တုိင္း အနမ္းေပးပါ....
၂၁။ သူ့ေမြးေန့ကို မွတ္ထားပါ....
၂၂။ သူ့ရဲ ့လစာကို မေမးပါနဲ့....
၂၃။ သူ့ရဲ ့အိပ္မက္ကို ပ်က္ရယ္ မျပဳပါနဲ့...
၂၄။ သူနမ္းတဲ့အခါ မ်က္စိ မွိတ္ထားေပးပါ....ဆံႏြယ္ေတြကို နမး္ခြင့္ေပးပါ
၂၅။ သူၾကိဳက္တတ္တဲ ့အရာေတြ ကို မွတ္ထားပါ...
၂၆။ သူ မၾကိဳက္တဲ ့ပစၥည္းေတြကိုလဲ စာရင္းျပဳစုထားပါ...
၂၇။ သူ မၾကိဳက္တဲ ့အက်င့္ေတြကို ျပင္ပါ....
၂၈။ သူ့မိဘေတြနဲ့  အဆင္ေျပေအာင္ ေနေပးပါ...
၂၉။ သူ ၀ါသနာပါရာ အလုပ္ ကို နားလည္ေပးပါ....အျပစ္မျမင္ပါနဲ့......သင့္ကို ဥေပကၡာျပဳထားတယ္လို့ မထင္ပါနဲ့...
၃၀။ သူ့ရဲ့ အက်င့္ကို သိထားေပးပါ... တကယ္လို့ ျပင္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ နား၀င္ေအာင္ ေစတနာထားျပီး ေျပာပါ...ေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုျခင္း မလုပ္ပါနဲ့...
၃၁။ သူေျပာတဲ ့ စကားေတြကို မွတ္ထားေပးပါ...
၃၂။ ခ်ိန္းထားတဲ ့ေနရာမွာ သူ့ကို နာရီ၀က္ထက္ ပိုမေစာင့္ခုိင္းမိပါေစနဲ့...
၃၃။ ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ေမးခြန္းမ်ိဳး မေမးပါနဲ့....
၃၄။ သူနဲ့ သြားတဲ ့အခါ သူ့ရဲ ့လက္ကို ခ်ိတ္ထားေပးပါ...သူ ခါးဖက္တာ ခံႏုိင္ရည္ရွိပါေစ....
၃၅။ သူ online မွာ ရွိတဲ ့အခါ ဘယ္ေကာင္မေလးနဲ ့က်ဴေနတာလဲ စသျဖင့္ စကားေတြနဲ ့စတင္ မထိုးႏွက္ပါနဲ့....
၃၆။ သူ့ရဲ့ ေဆြမ်ိဳးေတြကို နားလည္ေပးပါ...တည့္ေအာင္ေနပါ...
၃၇။ သူ့ေဆြမ်ိဳးေတြရဲ ့အတင္းအဖ်င္းကို သူ့ကို မေျပာပါနဲ့....
၃၈။ ထမင္းမစားခင္ သူ့ကို ဖုန္းဆက္ျပီး ထမင္းစားျပီးျပီလားလို့ ေမးပါ...
၃၉။ သူေနမေကာင္းတဲ့အခါ...ေဆးခန္းလိုက္ပို့ေပးပါ....
၄၀။ သူ အလုပ္အဆင္မေျပတဲ့အခါ...သင့္ရဲ ့ဆႏၵကို မ်ိဳသိပ္ထားေပးပါ....
၄၁။ သူ စိတ္ဓာတ္က်တဲ့အခါ... အားေပးစကားဆိုပါ...
၄၂။ သင္ သူ့ကို ဘယ္ေလာက္ခ်စ္ေၾကာင္း...အမူအရာမ်ားနဲ့ ျပသပါ....
၄၃။ အရင္တုန္းက ရည္းစားေဟာင္းနဲ့ သူ့ကို မႏွုိင္းယွဥ္ပါနဲ့...
၄၄။ သူ့ရည္းစားေဟာင္းအေၾကာင္းကို အကုန္လိုက္မေမးပါနဲ့....
၄၅။ အေၾကာင္းတစ္ခုခု ရွိရင္ သူနဲ ့တုိင္ပင္ပါ...
၄၆။ ေစ်း၀ယ္ထြက္တဲ့အခါ .... သူနဲ ့စကားေျပာပါ...၀ယ္မဲ့အရာကိုပဲ အာရံုမစိုက္ပါနဲ့...
၄၇။ သူ့ေမြးေန့မွာ ေမြးေန့လက္ေဆာင္ေပးပါ...
၄၈။ သူ့ေမြးေန့မွာ အေစာဆံုး ေမြးေန့ ဆုေတာင္းပို့ေပးပါ...
၄၉။ အိမ္ျပန္ ခြဲခြာခါနီးတုိင္း သူ့ကို အနမ္းေပးပါ....
၅၀။ သူၾကိဳက္တတ္တဲ့ အစားအစာေတြကို ခ်က္ျပဳတ္တတ္ေအာင္ သင္ယူထားပါ....
၅၁။ သူ သင့္လက္ရာကို ျမည္းစမ္းခြင့္ရပါေစ...ခ်က္ျပဳတ္ေကြ်းပါ...
၅၂။ သူမၾကိဳက္တဲ့ တျခားေယာက်္ားေလးအေၾကာင္း သူ့ေရွ့မွာ မေျပာပါနဲ့....
၅၃။ သူရွင္းျပတဲ့အခါ...ေသခ်ာနားေထာင္ပါ...လံုး၀အေရးမစိုက္တာမ်ိဳးမလုပ္ပါနဲ့....
၅၄။ သူ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ နဲ ့မိတ္ဆက္ေပးခြင့္ေတာင္းပါ...
၅၅။ သင့္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ ့သူ့ကို မိတ္ဆက္ေပးပါ....
၅၆။ သင့္မိဘေတြနဲ့ သူ့ကို မိတ္ဆက္ေပးပါ...
၅၇။ အျမဲ နားပူနားဆာ မလုပ္ပါနဲ့...အေျခအေနကို အကဲခတ္ပါ...ေနသာမွ ေၾကညာပါ...
၅၈။ သူမသိေသးတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု ေျပာတဲ့အခါ ဒါေလးေတာင္မသိဘူးလား လို့မေျပာပါနဲ့...အဲလိုေတာ့ ၾကားမိတယ္ ၾကားဖူးတယ္ စသျဖင့္ ေျပာဆိုပါ...
၅၉။ သူနဲ ့စကားေျပာတဲ့အခါ...စကားနာမထုိးပါနဲ့...
၆၀။ စကားတစ္ခြန္းကို ထပ္ခါတလဲလဲ နားျငီးေအာင္ မေျပာပါနဲ့.......
၆၁။ အိမ္ျပန္ေနာက္က်တဲ့အခါ...သူ့ကိုလာၾကိဳေပးဖို့ ေတာင္းဆုိပါ...
၆၂။ သူ့ကုိ စိတ္ေကာက္ရင္ ၄ ရက္ထက္ပိုမၾကာပါေစနဲ့...နားလည္ေအာင္ ညွိႏွုိင္းပါ...
၆၃။ လူမွုေရး ဘာသာေရး ၀ါသနာပါတဲ့သူျဖစ္ရင္ သူ့အလုပ္ကို ပံံ့ပိုးေပးပါ...
၆၄။ သူ့ေရွ့မွာ တျခားေကာင္ေလးေတြကုိ စုိက္ၾကည့္တာမ်ိဳးမလုပ္ပါနဲ့....
၆၅။ သူေတာင္းပန္တဲ့အခါ...သူ့ကို ရွင္းျပခြင့္ေပးပါ.....ကုိယ္ေျပာခ်င္ရာကို တစ္ဘက္သတ္မေျပာပါနဲ့...
၆၆။ သူ့ဖုန္းကို ခ်ပစ္တာမ်ိဳးမလုပ္ပါနဲ့...
၆၇။ သူ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ့ ေတြ့ဆံု ေသာက္စားတဲ့အခါ ...နားလည္ေပးပါ....
၆၈။ သူ့အလုပ္က မိန္းကေလးေတြနဲ ့ပတ္သက္ရတဲ ့အလုပ္မ်ိဳးဆိုရင္ သ၀န္တုိ မနာလုိ မျဖစ္ပါနဲ့...သင့္ကို တကယ္ခ်စ္တဲ့ ေယာက်္ားေကာင္းဟာ မေဖာက္ျပန္ပါဘူး...
၆၉။ သူ့မိတ္ေဆြ မိန္းကေလးေတြနဲ ့စကားေျပာရင္ နားလည္ေပးပါ...
၇၀။ သူ့ေရွ့မွာ ရဲတင္းတဲ ့အျပဳအမူမလုပ္ပါနဲ့... ရွက္တဲ ့ပံုစံ မ်ိဳး ျပဳမူပါ...
၇၁။ သင့္ရဲ ့ဆံႏြယ္ေတြကို သန့္ရွင္းေအာင္ အျမဲထားပါ....က်န္းမာေရးနဲ့ညီညြတ္ေအာင္ သန့္ရွင္းစြာ ေနထုိင္ပါ
၇၂။ အလိုက္သိတတ္မွုရွိပါေစ....
၇၃။ အိမ္မွုကိစၥ ႏုိင္နင္းေအာင္ သင္ယူထားပါ...
၇၄။ ကေလး ခ်စ္တတ္ပါေစ....
၇၅။ သူနဲ့ပတ္သက္တဲ့ ေဘးစကားကို မယံုပါနဲ့... ေသခ်ာေလ့လာျပီးမွ သူနဲ ့ေဆြးေႏြး ဖြင့္ေျပာပါ....
၇၆။ သူၾကိဳက္တတ္တဲ ့သီခ်င္းေတြကုိ မွတ္သားထားပါ....
၇၇။ သူ စိတ္ဆိုးတဲ့အခါ...သူနဲ ့ေသခ်ာ ေဆြးေႏြးပါ...သင့္ရဲ့အမွားကို ၀န္ခံပါ... ေတာင္းပန္စကားဆိုပါ....
၇၈။ သူုကို စိတ္ဆိုးလို့ လမး္ခြဲစကား ကုိ လြယ္လြယ္ မဆိုပါနဲ့ ..

 
သလႅ၀တီ Blog......... 

စတို စာရင္း ဘယ္လို Control လုပ္မလဲ




စတိုပစၥည္းမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမိုေလွာင္ထားျခင္း လိုအပ္သည္ထက္ေလ်ာ့ နည္္းေလွာင္ထားျခင္း တို႕ေၾကာင္႕ လုပ္ငန္းကို လြန္မင္းစြာ ထိခိုက္ႏိုင္ပါသည္။ လုပ္ငန္္းကို မထိခိုက္ရေလေအာင္ စတိုပစၥည္းမ်ားကို  လိုအပ္သည္ထက္ မ်ားလည္းမမ်ားေအာင္၊ နည္းလည္းမနည္းေအာင္ သိုေလွာင္ထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။  လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို ေလွာင္ထားျခငး္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ခၽြတ္ယြင္း အားနည္းခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းျဖစ္ပါသည္။
စတိုပစၥည္းမ်ားကို ပိုမို သိုေလွာင္ထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မ်ား။



(က)Capital Costs (အရင္းအႏွီးပိုမိုကုန္က်ျခင္း)

(ခ)Space Cost (ထားသံုးရန္ေနရာစရိတ္ပိုမိုကုန္က်ျခင္း)

(ဂ)Equipment Cost (လုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းစရိတ္ပိုမိုကုန္က်ျခင္း)

(ဃ)Personal Costs (၀န္ထမ္းစရိတ္ပိုမိုကုန္က်ျခင္း)

(င)Insurance (အာမခံေၾကးပိုမိုကုန္က်ျခင္း)

(စ)Deterioration (ပ်က္စီးယိုယြင္းမႈပိုမ်ားျခင္း)

(ဆ)Obsolesence (ေခတ္ကုန္အသံုးမ၀င္ျဖစ္မႈပိုမ်ားျခင္း)

ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို သိုေလွာင္ထားျခင္းေၾကာင္႕ အထက္ပါ စရိတ္မ်ား ပိုမိုကုန္က်ရသျဖင္႕  လုပ္ငန္း၏ အသားတင္ အျမတ္ကို ထိခိုက္ေစပါသည္။ စတိုပစၥည္းမ်ားကို ေလ်ာ့နည္း သိုေလွာင္ထားျခင္းေၾကာင္႕  တခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္တြင္ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္းမ်ား ျပတ္လပ္သြားႏိုင္ပါသည္။

ယင္းသို႕ ျပတ္လပ္ပါက -

(က)ကုန္ထုတ္လုပ္မႈမရွိဘဲလုပ္ခမ်ား၊ ပံုေသ၀န္ေဆာင္စရိတ္မ်ား ကုန္က်ရျခင္း။

(ခ)ကုန္ထုတ္မႈပမာဏ က်ဆင္းသြားသည္ႏွင့္အမွ် ကုန္ေရာင္းပမာဏ က်ဆင္းသြားမည္ျဖစ္ရာ၊ ယင္းက်ဆင္း သြားေသာ  ကုန္ေရာင္း ပမာဏေပၚမွာ ရသင့္ ရထိုက္သည့္ အျမတ္မ်ား ဆံုးရႈံုးရျခင္း။

(ဂ)ေဖာက္သည္မ်ား မွာၾကားထားေသာ ကုန္မ်ားကို အခ်ိန္မီ မတင္ပို႕ႏိုင္ျခင္း၊ သတ္မွတ္ရက္ထက္ ေနာက္က်မွ တင္ပို႕သျဖင္႕ ရရွိထားေသာ ကုန္အမွာစာ ပယ္ဖ်က္ခံရျခင္း၊ နာမည္ပ်က္ျခင္း၊ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးရျခင္း။

(ဃ)၀ယ္ယူေရး စရိတ္မ်ား အလြန္အမင္း ပိုမိုကုန္က်ျခင္း၊ အေရးတၾကီး ၀ယ္ယူရသည့္ အခါမ်ား၌ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္  အခ်ိန္မီ ရရွိရန္အတြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားႏွင္႕ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ခမ်ားကို သာမန္အခ်ိန္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားထက္ (အျမန္ေၾကး)  ပိုမို ေပးရတတ္ပါသည္။

(င)ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ အစီအစဥ္ ဖရိုဖရဲျဖစ္ျခငး္၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈသည္ မွန္မွန္ထုတ္လုပ္ေနမွသာ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတြင္  ၀န္ထမ္းမ်ားစြမ္းရည္ ျပည္႕၀လာၾကပါမည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း ျပတ္ေတာင္းျပတ္ ေတာင္းျဖစ္ေနပါက မလိုလားအပ္ေသာ ကုန္က်စရိတ္မ်ား တိုး၍ ကုန္လာႏိုင္ပါသည္။

စတိုတစ္ခုတြင္ အမ်ိဳးအစား ကြဲျပားျခားနားေသာ စတိုပစၥည္းအမ်ိဳးေပါင္း ရာေပါင္းမ်ားစြာ ရွိမည္ျဖစ္ရာ၊  ယင္းပစၥည္းမ်ားအနက္ ပစၥည္းတမယ္မယ္ကို လုိအပ္သည္႕အခ်ိန္တြင္ မရရွိႏိုင္ပါက၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း  ရပ္ဆိုင္းသြားမည္ျဖစ္ရာ စတိုပစၥည္းမ်ားကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကြပ္ကဲရန္မွာ မည္မွ် အေရးပါသည္ကို အထူးရွင္းျပရန္ပင္  လိုမည္မထင္ပါ။

ဒါေၾကာင့္  စတိုပစၥည္းမ်ားကို ေသခ်ာ တြက္ခ်က္  ၾကီးၾကပ္ရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ စတိုပစၥည္းမ်ားကုိ လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို သိုေလွာင္ထားျခင္းေၾကာင္႕ လုပ္ငန္းတြင္ ထိခိုက္မႈရွိသျဖင္႕  လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို သိုေလွာင္ ထားျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ စတိုတြင္ ထားရွိရမည့္ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးစီ၏ အျမင္႕ဆံုး (အမ်ားဆံုး) ထားရွိရမည္႕ အေရအတြက္ကို  သတ္မွတ္ ေပးရပါမည္။ စတိုတြင္ သိုေလွာင္ရာ၌ ယင္းအမ်ားဆံုး အေရအတြက္ထက္ မေက်ာ္လြန္ေစရန္ ၾကည့္ရႈ ကြပ္ကဲရန္ လိုအပ္ပါသည္။

စတိုပစၥည္းမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ ေလ်ာ႕နည္း သိုေလွာင္ ထားျခင္းေၾကာင္႕ လုပ္ငန္းတြင္ ထိခိုက္မႈရွိသျဖင္႕  လိုအပ္သည္ထက္ ေလ်ာ႕နည္း သိုေလွာင္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေစရန္ အနိမ္႕ဆံုးထားရွိရမည္႕ အေရအတြက္ကို သတ္မွတ္ေပးရပါမည္။ ယင္းသို႕ သတ္မွတ္ထားေသာ အနိမ္႕ဆံုး  (အနည္းဆံုး) ရွိရမည္႕ အေရအတြက္ေအာက္သို႕ ေရာက္ရွိ မသြားေစရန္အတြက္ ၾကပ္မတ္ၾကည္႕ရႈရန္ လိုအပ္ပါသည္။

စတိုပစၥည္းမ်ား၏ အနိမ္႕ဆံုး လက္က်န္ အေရအတြက္ေအာက္သို႕ မေရာက္ရွိမီ၊ ျပန္မွာ၀ယ္ယူ ျဖည္႕တင္းမွသာ လိုအပ္သည္႕ အေရအတြက္ထက္  ေလ်ာ႕နည္းမႈ ရွိမည္မဟုတ္ပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လက္က်န္အေရအတြက္သို႕ ေရာက္ရွိ မသြားေစရန္အတြက္ ၾကပ္မတ္ၾကည္႕ရႈရန္ လိုအပ္ပါသည္။

စတိုပစၥည္းမ်ား၏ အနည္းဆံုး လက္က်န္ အေရအတြက္ေအာက္သို႕ မေရာက္ရွိမီ၊ ျပန္မွာ၀ယ္ယူ ျဖည္႕တင္းမွသာ လိုအပ္သည့္ အေရအတြက္ထက္ ေလ်ာ႕နည္းမႈ ရွိမည္မဟုတ္ပါ။ ထုိ႕ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လက္က်န္ အေရအတြက္သို႕ မေရာက္မီ မည္သည့္ အဆင္႕တြင္ ျပန္မွာအဆင္႕ (REORDER LEVEL)ကို သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျပန္မွာအဆင့္သို႕ ေရာက္ရွိသျဖင္႕ ျပန္မွာသည့္ အခါတြင္လညး္ တၾကိမ္ျပန္မွာလွ်င္  အေရအတြက္မည္မွ် ျပန္မွာသင့္သည္ ဆိုသည့္ ျပန္မွာအေ၇အတြက္ ( Reorder Quantity) ကို သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

အထက္ပါအတိုင္း အမ်ားဆံုးအဆင္႕ ၊အနည္းဆံုးအဆင္႕၊ ျပန္မွာအေရအတြက္တို႕ကို တခါတည္း ပံုေသသတ္မွတ္ထားရမည္ ဟူ၍မဆိုလိုပါ။  အခ်ိန္အခါအေလ်ာက္ ျပဳျပင္သတ္မွတ္သင့္ပါက ျပဳျပင္သတ္မွတ္ရပါမည္။

ျခံဳ၍ဆိုရေသာ္ စတိုတြင္ ပစၥည္းမ်ားကို မ်ားလည္းမမ်ား၊ နည္းလညး္ မနည္းရေလေအာင္ စတိုပစၥည္းမ်ားကို အမ်ားဆံုးအဆင္႕ (အျမင္႕ဆံုးအဆင္႕) အနည္းဆံုးအဆင္႕ (အနိမ္႕ဆံုးအဆင္႕) ျပန္မွာအဆင္႕၊ ျပန္မွာအေရအတြက္တို႕ကို သတ္မွတ္ၾကီးၾကပ္ သြားရပါမည္။

ကုန္အမ်ား ဆံုးအဆင္႕ (Maximum Level)

စတိုပစၥည္းတစ္ခု၏ အမ်ားဆံုးအဆင္႕ ဆိုသည္မွာ သိုေလွာင္ရံုတြင္ ယင္းကုန္ပစၥည္းမ်ား အမ်ားဆံုးသိုေလွာင္  ထားရမည္႕ အေရအတြက္ကို ေခၚပါသည္။ ယင္းအဆင္႕မွာ သက္ဆိုင္ရာကို ပစၥည္းအား အမ်ားဆံုး သိုေလွာင္ထားႏိုင္သည္႕ အဆင္႕ျဖစ္ရာ ၀ယ္ယူေရးဌာန အေနျဖင္႕  ယင္းအဆင္႕ဆင္႕ ေက်ာ္လြန္၍ ၀ယ္ယူ သိုေလွာင္ထားမိျခင္း မရွိေစရန္ သတိျပဳရျပမည္။ (သို႕ရာတြင္ ေစ်းကြက္တြင္ ၀ယ္ေစ်း  မ်ားက်ဆင္းေနပါက၊ ထိပ္ပိုင္း စီမံခန္႕ခြဲမႈ၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင္႕ ခၽြင္းခ်က္တစ္ရပ္အေနျဖင္႕ ၀ယ္ယူႏိုင္ပါသည္။ ) အမ်ားဆံုးအဆင္႕ကို  ေအာက္ပါအခ်က္မ်ား အေပၚမူတည္ျပီး သတ္မွတ္ပါသည္။

(က)သံုးစြဲမႈႏႈန္း

(ခ)ေခတ္ကုန္အသံုးမ၀င္ျဖစ္မႈအလားအလာ

(ဂ)ပ်က္စီးယိုယြင္းမႈအလားအလာ

(ဃ)သိုေလွာင္စရိတ္

(င)သိုေလွာင္ရန္ေနရာ။

  သလႅ၀တီ Blog............

စံတန္ဖိုး (Standard Cost) သေဘာတရား


ေငြစာ၇င္းဌာနက ဘ႑ာေရး စာရင္းကိုင္ေတြကိုသာ ေယဘုယ်အားျဖင္႕ တာ၀န္ယူၾကရပါတယ္။ ပစၥည္းေတြ အမ်ိဳးအစားမ်ားမ်ား၊ အေရအတြက္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္လာျပီဆိုရင္ ျဖစ္ေစ၊ ထုတ္လုပ္ပံု နည္းစနစ္ေတြကလည္း တစ္မ်ိဳးနဲ႕ တစ္မ်ိဳး ကြဲျပားျခားနားလာရင္ ျဖစ္ေစ၊ တန္ဖိုးတြက္ဌာနတစ္ခု သီးျခားထားရပါတယ္။ ဥပမာ- ေအာ္ဒါအလိုက္မွာတဲ႕ ထုတ္လုပ္တဲ႕ လုပ္ငန္းေတြမွာ  ေအာ္ဒါ တစ္ခုျခင္းအလိုက္ တြက္ၾကရတယ္။ အသုတ္လိုက္မွာတဲ႕ ထုတ္တဲ႕လုပ္ငန္းေတြမွာ  အသုတ္လိုက္ တန္ဖိုးတြက္ၾကရပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုျပီးမွ တစ္ခုထုတ္တဲ႕  လုပ္ငန္းေတြမွာ ျဖစ္စဥ္အလိုက္ တန္ဖိုးတြက္မွသာ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုျခင္းအလုိက္ တန္ဖိုးမွန္ကို ရႏိုင္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြမွာ ကန္ထရိုက္လုပ္ငန္းေတြ လက္ခံေဆာင္ရြက္ေတာ႕ ကန္ထရိုက္တန္ဖိုးေတြနဲ႕ တြက္ၾကရပါတယ္။   ဒါဟာ တန္ဖိုးတြက္ပညာ ရႈေထာင္႕က ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြၿဖစ္ပါတယ္။



စံတန္ဖိုးကို တြက္ၾကတာဟာ တန္ဖိုးတြက္ပညာ ရႈေထာင္႕ကၾကည္႕ရင္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာ ရွိတဲ႕အနက္ ေသခ်ာဆံုးတစ္ခုက   တန္ဖိုးထိန္းခ်ဳပ္မႈ (Cost Cintrol) လုပ္ခ်င္တာျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တန္ဖိုးကို အခ်ိန္မေရြး မရႏိုင္ေတာ႕ စံတန္ဖိုးတစ္ခုခု ရွိမွသာ ကုန္လက္က်န္ေတြ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ဖို႕ျဖစ္ျဖစ္၊ ေရာင္းေစ်းသတ္မွတ္ဖုိ႕ျဖစ္ျဖစ္ တန္ဖိုး ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းအားျဖင္႕ စရိတ္ေတြ  နည္းႏိုင္သမွ် နည္းသြားေအာင္ (Minimize the Cost) လုပ္ဖို႕အတြက ္စံတန္ဖိုးကို အားကိုးၾကရပါတယ္။

ဥပမာ- ထုတ္လုပ္မႈဌာနက ထုတ္ကုန္ေတြကို  ေန႕ခ်င္းရက္ခ်င္း တြက္ျပီး အေရာင္းဌာနကို ပို႕ေပးေနေပမဲ႕ အမွန္၀န္ေဆာင္ စရိတ္ေတြက လကုန္တာေတာင္ မစံုတတ္ေသးလို႕ အမွန္ကုန္က်စ၇ိတ္ မတြက္ႏိုင္ေသးခင္မွာ စံကုန္က်စရိတ္ကိုသာ အားကိုးရတာျဖစ္လို႕ပါ။ ထုတ္လုပ္မႈ ဌာနစာရင္းကို စာရင္းကိုင္ေတြဟာ ဘယ္ပစၥည္းကို ျဖစ္ျဖစ္တန္ဖုိးကုိ မတြက္လို႕မျဖစ္ပါဘူး။

အခ်ိဳ႕ စက္ရံုၾကီးေတြမွာ ဘ႑ာေရးဌာနအျပင္ တန္ဖိုးတြက္ဌာနရယ္လို႕ သီးျခားထားျပီး တန္ဖိုးထိန္းခ်ဳပ္မႈကို  ေဇာင္းေပးျပီး လုပ္ၾကပါတယ္။

ထုတ္ကုန္ တစ္ယူနစ္ (Unit Cost) ရဲ႕ တန္ဖိုး

ထုတ္ကုန္ တစ္ယူနစ္ရဲ႕ တန္ဖိုးဆိုတာ တန္ဖိုးတြက္ စာရင္းသမားေတြေရာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး စာရင္းသမားေတြပါ တြက္ခ်က္ေလ့ရွိသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ၿဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး စာရင္းကိုင္ကလည္း စက္ရံုက ထြက္လာတဲ႕ ထုတ္လုပ္ကုန္စည္ေတြကို တန္ဖိုးတြက္ နည္းစဥ္နဲ႕ တြက္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ကုန္ပစည္းတစ္မ်ိဳးတည္း ထုတ္တဲ့ စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြမွာ စုစုေပါင္း ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး  (C.O.S) ကို စုစုေပါင္း ကုန္ထြက္ (C.O . P ) နဲ႕ စားတဲ႕နည္းနဲ႕ တြက္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္နည္းက တစ္ယူနစ္ခ်င္းေပၚမွာ တစ္ယူနစ္ ကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုး တစ္ယူနစ္ လုပ္အားခနဲ႕ တစ္ယူနစ္အတြက္ က်ခံရမည့္ ၀န္ေဆာင္မႈ စရိတ္ေတြကို ေပါင္းၿပီး ရွာတတ္ၾကပါတယ္။

တစ္ယူနစ္ ကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုး

တစ္ယူနစ္ ကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုးကို သတ္မွတ္ရာတြင္ တန္ဖိုးတြက္ ရႈ႕ေထာင့္မွ တြက္လ်င္ နည္းနွစ္နည္း ရွိပါတယ္။

(က) အမွန္ကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုး (Actual Material Cost)

(ခ) စံကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုး ( Standard Material Cost) တို႕ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။

အမွန္ကုန္ၾကမ္း တန္ဖိုး စရိတ္ဆိုတာ ဂိုေထာင္က ထုတ္ယူၿပီး အမွန္တကယ္ သံုးစြဲ ကုန္က်သြားတဲ႕ ကုန္ၾကမ္းကို စတိုဌာနက ရတဲ႕ စာရင္းအရရယ္ ထုတ္လုပ္မႈက ရတဲ႕ စာရင္းအရ ယူတာပါ။ စာရင္းအရ ရွာမယ္ဆိုရင္

(က) စာရင္းဖြင့္ ကုန္လက္က်န္               xxxxx

(ခ) ကုန္ၾကမ္းအ၀ယ္စာရင္း                + xxxxx

စုစုေပါင္း ကုန္ၾကမ္း                              xxxxx

(ဂ) စာရင္းပိတ္ကုန္လက္က်န္             -  xxxxx

ကုန္ၾကမ္း အသံုးစာရင္း                         xxxxx

စံကုန္ၾကမ္းတန္ဖိုး ဆိုတာက အစကတည္းက ထုတ္လုပ္မႈ ဌာနက ေသေသခ်ာခ်ာ တိုင္းတာၿပီး တြက္ခ်က္ထားသည့္ ႏႈန္းၿဖစ္သည္။ ထုတ္လုပ္မည့္ ပစည္းတစ္ခုအတြက္ အမွန္တကယ္ သံုးလိုက္သည့္ ကုန္ၾကမ္းပမာဏကို တိတိက်က် ခ်ိန္တြယ္ တိုင္းတာ သတ္မွတ္ထားတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဴးအစား တစ္ခုအတြက္ ဘယ္ေလာက္ကုန္တယ္ဆိုတဲ႕ စံကို ယူလိုက္တာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးအစားခ်င္းတူရင္ စံပမာဏ အတိုင္းသာ သတ္မွတ္တြက္ခ်က္လိုက္တာ ၿဖစ္ပါတယ္။

တစ္ယူနစ္ လုပ္အားတန္ဖိုး (Labour Cost )

လုပ္အားခကို တြက္ခ်က္မယ္ ဆုိရင္လည္း အေၿခခံ ႏွစ္ခ်က္ပဲ ရွိပါတယ္။

(က) အမွန္လုပ္အားခ

(ခ) စံလုပ္အားခ တို႕ ၿဖစ္ပါတယ္။

အမွန္လုပ္အားခဆိုတာ တကယ္ကုန္က်သြားတဲ့ ေလဘာခကို ေငြစာရင္းဌာန ၊ လယ္ဂ်ာစာရင္းအတိုင္း ယူၿပီး ေဖာ္ၿပတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ လစား ေန႕စား လုပ္သားေတြရဲ႕ လစာလုပ္ခ ႏွင့္ အခ်ိန္ပိုတို႕ကို လယ္ဂ်ာမွာ ေပၚတဲ့အတိုင္း ယူထားတာ ၿဖစ္ပါတယ္။

စံလုပ္အားခ ဆိုတာကေတာ့ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳး ထုတ္လုပ္ရာမွာ တကယ္ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ လုပ္သားေတြရဲ႕ အခကို အေၿခခံ တြက္နည္းအၿဖစ္ယူၿပီး စံလုပ္အားခလို႕ တြက္ခ်က္တာ ၿဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ တစ္ရက္ အလုပ္လုပ္ရင္ အလုပ္ဘယ္ေလာက္ၿပီးသလဲ တစ္ရက္လုပ္ခကို တစ္ရင္ၿပီးစီးသည့္ ယူနစ္ႏွင့္စားရင္ တစ္ယူနစ္ရဲ႕ စံလုပ္အားခကို ရရွိမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။

တစ္ယူနစ္ ၀န္ေဆာင္စရိတ္

၀န္ေဆာင္စရိတ္ဆိုတာ အဓိကအားၿဖင့္ သြယ္၀ိုက္ လုပ္အားခႏွင့္ သြယ္၀ိုက္စရိတ္မ်ားကို ဆိုလိုပါတယ္။ ကုန္ၾကမ္းနဲ႕ လုပ္အားခမ်ားလိုပဲ တြက္ခ်က္ပံု ႏွစ္နည္း ရွိပါတယ္။

( ၁ ) အမွန္၀န္ေဆာင္စရိတ္

( ၂ ) စံ၀န္ေဆာင္စရိတ္တို႕ ၿဖစ္ပါတယ္

အမွန္၀န္ေဆာင္စရိတ္ဆိုတာ ေငြစာရင္းဌာနက လယ္ဂ်ာစာရင္းေတြမွာ ေပၚေနတဲ႕ တကယ္ေပးေခ်လိုက္ရတဲ့ စရိတ္ေတြ ေပးရန္အမွန္ၿဖစ္ၿပီး မေပးေခ်ရေသးတဲ့ စရိတ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

စံ၀န္ေဆာင္စရိတ္ကေတာ့ ကုန္ထြက္ပမာဏ တစ္ခုအတြက္ ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ကုန္က်လိုက္တဲ့ ၀န္ေဆာင္စရိတ္ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုပါ။ အစိတ္အပိုင္းလို႕ ေၿပာရတာဟာ တန္ဖိုးအားလံုးရဲ႕ တခ်ိဳ႕တ၀က္လို႕ အဓိပါယ္ ရပါတယ္။

စံ၀န္ေဆာင္စရိတ္သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္

၀န္ေဆာင္စရိတ္ေတြကို စံသတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး၊ အနီးစပ္ဆံုးနဲ႕ အမွန္ကန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႕  သတိျပဳရတဲ႕ အခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- အရင္လမ်ားက ကုန္က်ခဲ႕တဲ႕ မီးစက္သံုး ဒီဇယ္ဆီခဆိုပါေတာ႕။ ေနာက္လတစ္လမွာ  မီးစက္ သံုးစြဲမႈနည္းသြားရင္ ဒီဇယ္ခလည္း နည္းသြားမွာပါ။ ဒီလိုေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ႕ သေဘာတရားရွိလို႕ အနီးစပ္ဆံုး မွန္ကန္ႏိုင္သမွ်  မွန္ကန္ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္သင္႕သလဲလို႕  စဥ္းစားၾကရာမွာ ကာလသံုးပါးစလံုး စဥ္းစားမွသာ မွန္ကန္ႏိုင္တယ္လို႕ အေျဖထြက္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ဆရာေတြက စံကိုယူမယ္ဆိုရင္ အတိတ္ကာလက အနီးစပ္ဆံုး ၆လေလာက္က ၀န္ေဆာင္စရိတ္ေတြကို  ႏႈိင္းယွဥ္ ဆံုးျဖတ္သင္႕တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က အနည္းဆံုး ၃လကိုျပန္ၾကည္႕ ရမယ္လို႕ဆိုတယ္။ တခ်ိဳ႕က ပစၥဳပၸန္မွာ ဘာေတြလုပ္ေနသလဲ၊  လက္ငင္း ကိန္းဂဏန္းေတြကို ထည္႕စဥး္စားရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က အနာဂတ္မွာ ေဆာင္ရြက္မယ္႕ စီမံကိန္ုးေတြနဲ႕လညး္ ဆိုင္တယ္၊ စီမံကိန္ုးအရ လက္ရွိလုပ္ငန္းေတြကို ရပ္ပစ္မယ္။ လက္ရွိစနစ္ကို ဆက္မသြားေတာ႕ဘူးဆိုရင္ အနာဂတ္မွာ စံလြဲႏိုင္တယ္လို႕လည္း  ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

တစ္ယူနစ္အတြက္ စံ၀န္ေဆာင္မႈ စရိတ္တြက္နည္းကေတာ႕ တစ္လအတြက္ စုစုေပါင္း စံ၀န္ေဆာင္စရိတ္ကိုတည္၊  တစ္လအတြက္ ထြက္ရွိတဲ႕ ယူနစ္နဲ႕စားျပိး ယူၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈ သဘာ၀အရ တခ်ိဳ႕ပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုပ္တာ တစ္လမၾကာတတ္ေတာ႕  တစ္ရက္အတြင္း ၀န္ေဆာင္စရိတ္ က်သင္႕ေငြကို တည္ျပိး တစ္ရက္တြက္နည္းနဲွ႕ စားတာ တြက္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ႕ ဥပမာအားျဖင္႕…

တစ္ရက္အတြက္ ပ်မ္းမွ်၀န္ေဆာင္စ၇ိတ္= တစ္လ၀န္ေဆာင္စရိတ္စုစုေပါင္း

.                                                                                ၃၀

တစ္ယူနစ္စံ၀န္ေဆာင္စရိတ္              =  တစ္ရက္ပ်မ္းမွ်၀န္ေဆာင္စ၇ိတ္

.                                                      တစ္ရက္အတြက္စံကုန္ထြက္ပမာဏ

 management
 စတိုပစၥည္းမ်ားဘယ္လိုၾကီးၾကပ္မလဲ (Store Control)

သလႅ၀တီ Blog...............

ကုမၸဏီ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ဖြယ္ အလားအလာကို ၾကိဳတင္မွန္းဆနိုင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား



စီးပြားေရး ေလာကမွာ ရွိၾကတဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ မိမိတို႕ရဲ႕ ကုမၸဏီ လုပ္ငန္းေတြ အစဥ္တစို္က္ ၾကီးပြား တိုးတက္ေနေအာင္ ေန႕မအား၊ ညမနား ကုိယ္စြမ္း၊ ဥာဏ္စြမ္းရွိသ၍ အပတ္တကုတ္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ လုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ႕  မိမိတို႕ကုမၸဏီရဲ႕ လုပ္ငန္း မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ႕  အေနအထားေတြကို  ၾကိဳၾကိဳ တင္တင္ သတိမမူ မိတာေၾကာင္႕ အခ်ိဳ႕ ကုမၸဏီေတြမွာဟာ ေငြေၾကး ကသီလင္တျဖစ္ျပီး လုပ္ငန္း မေအာင္ျမင္မႈေတြနဲ႕ ရင္ဆိုင္ ေတြ႕ၾကံဳရတတ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင္႕ မိမိတို႕ကုမၸဏီမွာ လုပ္ငန္း မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ အလားအလာေတြ ရွိမရွိကို ၾကိဳတင္မွန္းဆၾကည္႕ျပီး သတိမူ-ျပဳျပင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ နည္းလမ္းကို ၿပန္လည္မွ်ေ၀ ေပးလိုက္ပါတယ္။




Altman ၏ ၾကိဳတင္ေဟာကိန္း အခ်ိဳး(၇)မ်ိဳး


ဒီၾကိဳတင္မွန္းဆနည္းကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ပေရာ္ဖက္ဆာ Altmanက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဖာ္ တင္ျပခဲ႕တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘ႑ာေရးအခ်ိဳး (၇)မ်ိဳးပါ၀င္တဲ႕ ေဟာကိန္ုး ပံုစံျဖစ္ပါတယ္။ ေငြေၾကး ကသီလင္တ ျဖစ္ျပီး လုပ္ငန္း မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ေနတဲ႕ ကုမၸဏီေတြကို မီးေမာင္းထိုး ေဖာ္ျပတဲ႕ေနရာမွာ ဒီၾကိဳတင္ ေဟာကိန္းထုတ္နည္း ပံုစံက အေျခခံအားျဖင္႕အသံုး၀င္ပါတယ္။ ပေ၇ာ္ဖက္ဆာ Altman က ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ  ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႕အတိုင္း ပံုေသေဖာ္ျပထားတဲ႕အတိုင္း ပံုေသရွိမေနဘဲ အစဥ္ ေျပာင္းလဲေနတဲ႕ အေနအထား (Variables)(၇)မ်ိဳး ရွိတယ္လို႕  ဆိုပါတယ္။ ဒါ႕အျပင္ အဲဒီအေနအထားေတြကို
ယွဥ္တြဲေဖာ္ျပပါသက္ဆိုင္ရာ  စာရင္းအခ်ိဳးေတြနဲ႕ ဆန္းစစ္ၾကည္႕ရႈ ႀကိဳတင္ ေဟာကိန္း ထုတ္ႏိုင္တယ္လို႕လဲ ဆိုပါတယ္။


၁။ အရြယ္အစား (Size) ကုမၸဏီရဲ႕ ရပို္င္ခြင္႕ စုစုေပါင္း (Total assets)နဲ႕  တိုင္းတာပါတယ္။


၂။ ေငြျဖစ္လြယ္မႈ  (Liquidity) လက္ငန္းအခ်ိဳး (Current Ratio)နဲ႕ တိုင္းတာပါတယ္။


၃။ ရပိုင္ခြင့္မ်ားအေပၚျပန္ရႏႈန္း (Return on Assets) အတိုးမေပးမီနဲ႕ အခြန္မေဆာင္မီ၀င္ေငြ (Earnings Before Interest and Taxes) ကို ရပိုင္ခြင္႕ စုစုေပါင္း  (Total Assets)နဲ႕  စားတဲ႕ နည္းနဲ႕ တိုင္းတာပါတယ္။


၄။ ၀င္ေငြတည္ျငိမ္မႈ (Stability of Earnings) ၁၀ႏွစ္၀န္းက်င္ အလားအလာကို ခန္႕မွန္းေျခစံ အမွား (Standard Error of Estimate)နဲ႕ တိုင္းတာပါတယ္။


၅။ ေၾကြးျမီ၀န္ေဆာင္မႈ (Debts Service) အတိုးပမာဏအခ်ိဳး  (Interest Coverage Ratio) နဲ႕ တိုင္းတာပါတယ္။


၆။ စုစုေပါင္းျမတ္စြန္းမႈ (Cumulative Profitability) ခ်န္ထားအျမတ္ (Retained Earning )ကို ရပိုင္ခြင္႕ စုစုေပါင္းနဲ႕  စားတ႕ဲနည္းနဲ႕ တိုင္းတာပါတယ္။


၇။ အရင္းအႏွီးထည္႕၀င္မႈ (Capitalization)အမ်ားပိုင္ဆိုင္ခြင္႕ (Common Equity) ကို္ အသံုးျပဳမတည္ေငြရင္း စုစုေပါင္း (Total Capital Employed)နဲ႕  စားတဲ႕နည္းနဲ႕ တို္င္းတာပါတယ္။


မေအာင္ျမင္တဲ႕ ကုမၸဏီေတြနဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ႕ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အၾကားမွာရွိတဲ႕ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ေတြကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ၾကည္႕တဲ႕အခါမွ  ဒီအေျပာင္းအလဲ (၇)မ်ိဳးကို အေကာင္းဆံုး ေပါင္းစပ္ၾကည္႕လို႕ ရတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ အခ်ိဳးေတြအားလံုးကို အတူအကြ ေပါင္းစပ္ အသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ ေငြေၾကး ကသီလင္တျဖစ္ရံုသာမက ကုမၸဏီပါ ပ်က္စီး ဆံုးရွံုး သြားႏိုင္တဲ႕ အေျခအေနထိ ဆိုက္ေရာက္သြားႏိုင္တဲ႕  ကုမၸဏီမ်ိဳးေတြကိုပါ ထိထိေရာက္ေရာက္ ၾကိဳတင္ ေဟာကိန္းထုတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႕ ပေရာ္ဖက္ဆာက ဆိုပါတယ္။


မေအာင္ျမင္မႈနဲ႕ ပက္သက္လို႕ အဓိပၸါယ္ဖြင္႕ဆိုခ်က္ေတြ ဘယ္လိုပဲ ရွိေစကာမူ၊ ကုမၸဏီ မေအာင္ျမင္မႈ ဆိုတာဟာ ကုမၸဏီကို ဖ်က္သိ္မ္းရတဲ႕အထိ  အက်ိဳး ဆိုက္ေရာက္သြားတယ္လို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေၾကြးေတြ မေပးဆပ္ႏိုင္တာကို မေအာင္ျမင္ဘူးလို႕ ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။  တစ္နည္း ေျပာရရင္ ကုမၸဏီဟာ ေလာေလာလတ္လတ္ ေပးရန္ရွိတာေတြကို အခ်ိန္ေစ႔ေရာက္တဲ႕ အခါမွာ မေပးဆပ္ႏိုင္ရင္ မေအာင္ျမင္တဲ႕  ကုမၸဏီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို မေအာင္ျမင္တာမ်ိဳးဟာ (Technical Insolvency)ျဖစ္ပါတယ္။ မေအာင္ျမင္မႈ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ကေတာ႕  လူမြဲစာရင္း အသြင္းခံရတာ (Bankruptcy) ျဖစ္ပါတယ္။ ေပးရန္တာ၀န္ စုစုေပါင္းဟာ
ရပိုင္ခြင္႕ မ်ားရဲ႕ သင္႕တင္႕ေလ်ာက္ပတ္တဲ႕ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ခ်က္ (Fair Valuation) ထက္ပိုေနမယ္ဆိုရင္ ကုမၸဏီဟာ လူမြဲျဖစ္သြားပါတယ္။ တစ္ျခားနည္းနဲ႕ေျပာရရင္ ကုမၸဏီမွာ အသားတင္တန္ဖိုး (Net Worth) လံုး၀မရွိ (Negative)ေတာ႕တာ ျဖစ္ပါတယ္။


သလႅ၀တီ  Blog..........

Monday, August 17, 2015

  ဧရာဝတီျမစ္ သမိုင္း

                                                          



အဂၤလိပ္ဘာသာအားျဖင့္ Irrawaddy သို႔မဟုတ္ Ayeyarwaddy ဟုေခၚဆိုသည့္ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အႀကီးဆံုးျမစ္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္၏ အဓိကေသြးေၾကာႀကီးသဖြယ္ ျမစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေပသည္။ ဧ​ရာဝတီ ဟူေသာအမည္မွာ သသၤကရိုက္ဘာသာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ယူဆရၿပီး အဓိပၸါယ္မွာ ဆင္ျမစ္ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဗဟိုခ်က္မေနရာမ်ားကို ျဖတ္သန္း စီးဆင္းသြားသည္။ ျမစ္ဝွမ္းသည္ (၄၁၃, ၆၇၄) စတုရန္းကီလိုမီတာ က်ယ္ဝန္းၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စုစုေပါင္းအက်ယ္အဝန္း၏ (၆၁) ရာခိုင္ႏႈန္းကို လႊမ္းျခံဳထားသည္။ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမစ္ေၾကာင္းအလ်ား(၂, ၁၇ဝ) ကီလိုမီတာနီးပါး ရွည္လွ်ားၿပီး၊ တိုင္းျပည္၏ အေရးအႀကီးဆံုး ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ေရေၾကာင္းလမ္းလည္း ျဖစ္သည္။
ဧရာဝတီျမစ္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ မလိခႏွင့္ အင္မိုင္ခ (ေမခ) ျမစ္မ်ားေပါင္းဆံုရာမွေန၍ စတင္စီးဆင္းသည္။ ဤျမစ္ဖ်ား ခံရာ ျမစ္ႏွစ္စင္းလံုးသည္ ဟိမဝႏၱာေတာင္တန္း၏ အေရွ႔ေတာင္ပိုင္းေဒသမွ ျမစ္ဖ်ားခံလာျခင္း ျဖစ္သည္။ အင္မိုင္ချမစ္ သည္ ပူတာအိုေျမာက္ဘက္ရွိ လင္ေဂြလာ ေရခဲေတာင္ထြဋ္ (Languela Glacier) မွာ စတင္ေပၚ ထြန္းသည္။ ျမစ္ဆံုသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ၿမိဳ႔ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႔၏ ေျမာက္ဘက္ (၂၈) မိုင္ အကြာတြင္ တည္ရွိသည္။ ဧရာ၀တီအတြင္း စီး၀င္သည့္ အဓိကေရေ၀ျမစ္ ၃ ခုမွာ ခ်င္းတြင္း၊ ေရႊလီႏွင့္ ျမစ္ငယ္ျမစ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

နာမည္တူျမစ္
--------------
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက “ဧရာ၀တီ” ဟု ေခၚဆုိေသာ ျမစ္ႏွစ္ခု ရွိခဲ့ပါသည္။ တစ္ခုက ပါရူရွနီ (Parushani) ေခၚ ဧရာ၀တီ (Iravati) ျမစ္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းျမစ္သည္ ယခုအခါ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ ျမစ္ဖ်ားခံျပီး ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံထဲသုိ႕ စီး၀င္ ပါသည္။ ထုိျမစ္ကုိ ေရွးယခင္က ဧရာ၀တီဟု ေခၚၾကပါသည္။ ယခုအခါ ထုိျမစ္၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေနထုိင္ သူတုိ႕၏ ဘာသာတရား ကုိးကြယ္မွဳအရ “ရာ၀ီ” (Ravi)ဟု ေခၚၾကပါသည္။

ျမစ္ဆံု
-------


မိုင္ေပါင္း(၁၃၀၀)ေက်ာ္ ရွည္လ်ားေသာ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဘက္စြန္းရွိႏွင္းဖုန္းေတာင္မ်ားမွ ေမခႏွင့္ ေမလိခဟူေသာ ျမစ္ႏွစ္သြယ္ျဖင့္ ျမစ္ဖ်ားခံအစျပဳကာ ေတာင္ဖက္သို႔ စီးဆင္းလာခဲ့ရာျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ အထက္ ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္မိုင္ခန္႔ အေရာက္တြင္ ေပါင္းဆံုမိၾကေလသည္။ ျမစ္ဆံုသည္ ဧရာဝတီျမစ္၏ အစပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ျမစ္ဆံုေဒသသည္ ေက်ာက္စလစ္ခဲမ်ား ေပါမ်ားၿပီး ေအးစိမ့္လွ၏။ ျမစ္ဆံုေရသည္လည္း ေအးစိမ့္ေနေပသည္။ ျမစ္ဆံုေရသည္ တိမ္လည္းတိမ္ ၾကည္လည္းၾကည္လင္ေနရကား ေရထဲသို႔ ငုံ႔ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ငါးႀကီးငါးငယ္တို႔ သြားလာကူးခတ္ေနသည္ကို ျမင္ရေပသည္။
ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမစ္ႀကီးနားတစ္၀ိုက္ အေရာက္တြင္ ကိုက္ငါးရာမွ် က်ယ္ျပန္႔ေပသည္။ ဤေနရာတြင္ ကမ္းပါးသည္ အေတာ္မတ္ေစာက္ၿပီး ၊ ကမ္းပါးေပၚတြင္ သစ္ေတာ၊ ကိုင္းေတာမ်ား စိမ္းစိမ္းစိုစို ေပါက္ေရာက္ေနသည္။ ျမစ္ႀကီးနားမွ အစုန္ခရီး ၄၈-မိုင္အကြာ တာဟိုးနားရြာ အနီးတြင္ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ပယင္းထြက္ရာ အေနာက္ဘက္ မိုးေကာင္းေတာင္စဥ္ ေတာင္တန္းမွ တသြင္သြင္စီးဆင္း၍ ဧရာဝတီျမစ္ႏွင့္ လာေရာက္ေပါင္းဆံုေသာ မိုးေကာင္းေခ်ာင္းကေလးကို ေတြ႔ရျပန္သည္။ ထိုမွစုန္ေသာ္ ျမစ္သည္ အေကာက္အေကြ႔ ပိုမိုမ်ားလာ၏။ မန္ဖြာရြာအနီး ေက်ာက္ေတာင္ႀကီးမ်ားသည္ ျမစ္လည္တြင္ ေပၚေနသည္။ ၀ဲဇလုပ္မ်ားကလည္း အသီးသီးျဖစ္ေပၚေန၏။

ပထမျမစ္က်ဥ္း
----------------
ဆင္ဘိုရြာကို လြန္မိၿပီ ဆိုသည္ႏွင့္ ေရစီးသန္လာေလေတာ့သည္။ ျမင္သာရြာအလြန္တြင္ ျမစ္ေၾကာင္းကလည္း ပိုမိုက်ဥ္းေျမာင္း လာေလသည္။ ျမစ္ေၾကာင္းက်ဥ္းေျမာင္းလာေလေလ ေရမ်ားသည္ စုစုလာေလေလျဖစ္သည္။ ကမ္းႏွစ္ဖက္ အကြာအေ၀းသည္ ကိုက္ (၅၀)ခန္႔သာရွိေတာ့သည္။ အေပၚမွ တရၾကမ္း ထိုးဆင္းလာေသာ ေရသည္ ေရွ႕၌ ကာဆီးလွ်က္ရွိေသာ ေက်ာက္ေတာင္ႀကီးမ်ားကို အဟုန္ျပင္းစြာျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာ ေရမႈန္ေရမႊားမ်ား တဖြားဖြား ျပန္႔စင္ေန၏။ ပြတ္တိုက္ေနသည့္ တေ၀ါေ၀ါ မည္သံမ်ားကိုလည္း အေ၀းမွပင္ ၾကားေနရပါသည္။ ကမ္းတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္ရွိ ေက်ာက္ေတာင္နံရံမ်ားကလည္း ဇြတ္အတင္း ထိုးဆင္း ေနေသာ ျမစ္ေရလံုးကို ဟိုမွာဆီး၊ သည္မွတား ေနသည့္ႏွယ္ ရွိေလသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ အေရွ႕တည့္တည့္တြင္ ေတာင္ႀကီး ကာစီးေနသည္ကို ျမင္လိုက္ရၿပီး ျမစ္ေၾကာင္း လံုး၀ေပ်ာက္သြားသကဲ့သို႔ ထင္ရသည္။ စုန္ဆင္းလာေသာ သေဘၤာမ်ားသည္ ေတာင္ကို ေဆာင့္မည့္ဆဲဆဲ ရွိေနရာမွ လကၤ်ာဘက္ ကေသာ္၎၊ လက္၀ဲဘက္ကေသာ္၎ ေရေၾကာင္းလမ္းကေလး ေပၚလာ၍ ယင္းဘက္သို႔ ဆက္ကနဲလွည့္ကာ ခ်ဳိးေကြ႔လိုက္ရျပန္သည္။ အေနာက္ဖက္ကမ္းရွိ ျမေစတီရြာကိုလြန္ေသာ္ ျမစ္က်ဥ္းသည္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္က်ယ္ျပန္႔လာေလသည္။ ဤသည္မွာ ၃၃-မိုင္ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ ပထမျမစ္က်ဥ္း၏ အဆံုးပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။
ထိုမွစုန္ေသာ္ ဗန္းေမာ္သို႔၊ ဗန္းေမာ္အနီးသို႔ ဧရာ၀တီျမစ္ေရာက္ေသာအခါ ေျမႏုခ်ဳိင့္၀ွမ္းကို ျဖတ္သန္းေလေတာ့သည္။ ျမစ္ျပင္သည္လည္း ႏွစ္မိုင္နီးပါး က်ယ္ျပန္႔ေနေလသည္။ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕အထက္နားေလးတြင္လည္း အေရွ႕ဘက္ ယူနန္ကုန္းျပင္ျမင့္မွ စီးဆင္းလာေသာ တာပိန္ျမစ္သည္ ဧရာဝတီျမစ္ထဲသို႔ စီး၀င္ေလသည္။

ဒုတိယျမစ္က်ဥ္း
-----------------
ဗန္းေမာ္မွအစုန္ ၁၈-မိုင္ခန္႔ေ၀းေသာ စင္းကန္းရြာ အလြန္တြင္ ဒုတိယျမစ္က်ဥ္း စပါေတာ့သည္။ ျမစ္ေၾကာင္းမွာလည္း အေရွ႕မွ အေနာက္သို႔ စီးဆင္းေန၏။ စင္းကန္းရြာမွ ေရႊဂူၿမိဳ႕ အထက္နားရွိ အေဘၤာ၀င္းရြာအထိ ဒုတိယျမစ္က်ဥ္း ေနရာျဖစ္ေလသည္။ ဆယ့္ေလးမိုင္ခန္႔ ရွည္၍ ပွ်မ္းမွ် ကိုက္၁၅၀သာ က်ယ္ေပသည္။ ျမစ္ေၾကာင္းသည္ ေတာင္ျမင့္ကမ္းပါးၾကားတြင္ စီးရ၏။ ေရႊဂူၿမိဳ႕ အနားေရာက္လွ်င္ ျမစ္လယ္ရွိ ေသာင္ကၽြန္းကို၎၊ ေသာင္ကၽြန္း ျပည့္တည္ထားေသာ ဘုရားေစတီမ်ားကို၎ ေတြ႔ျမင္ရျပန္သည္။ ျမစ္ေၾကာင္းကလည္း အေနာက္ဘက္သို႔ ဆက္လက္စီးေနသည္။ ထိုမွစုန္ေသာ္ အေနာက္ဘက္ကမ္းေပၚရွိ ကသာၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္သည္။
ကသာၿမိဳ႕ေအာက္နားတြင္ အေရွ႕ဘက္မွ ေရႊလီျမစ္သည္ ဧရာဝတီျမစ္ထဲသို႔ စီး၀င္ျပန္သည္။ သစ္ေဖာင္၀ါးေဖာင္မ်ား ေမွ်ာခ်လာသည္ကို ျမင္ရျပန္ေလသည္။ ကသာကိုလြန္ေသာ္ ဧရာဝတီသည္ ေတာင္ဘက္သို႔ ေကြ႔ဆင္းေလသည္။ ကသာၿမိဳ႕မွ ထီးခ်ဳိင့္၊ ၎မွ မဇိၥ်မေဒသ သက်သာကီ၀င္မင္းမ်ား လာေရာက္ နန္းစိုက္ခဲ့ဖူးသည္ ဆိုေသာ တေကာင္းၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ တေကာင္းမွသည္ မိုင္ေလးဆယ္ ခန္႔ေ၀းေသာ မလည္ရြာသို႔ ေရာက္ေလသည္။

တတိယျမစ္က်ဥ္း
------------------
မလည္ရြာအလြန္တြင္ တတိယျမစ္က်ဥ္း စပါေတာ့သည္။ မလည္ရြာေအာက္တြင္ ေတာင္တန္းနိမ့္မ်ားမွာ ကမ္းစပ္ႏွင့္ပို၍ နီးလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အေရွ႕ဘက္ကမ္းတြင္လည္း မိုးကုတ္ေတာင္တန္း မႈိင္းမႈိင္းညိဳ႕ညိဳ႕ကို ေတြ႔ျမင္ရသည္။ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေပၚရွိ သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕သည္ မိုးကုတ္ျမိဳ႕၏ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕လည္းျဖစ္ေလသည္။ သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕မွ လြန္ေသာ္ သီဟေတာရြာႏွင့္ ဘုရား၊ သံုးဆယ့္ရွစ္မိုင္ ခန္႔ရွိေသာ တတိယ ျမစ္က်ဥ္းသည္ မလည္ရြာမွစ၍ ေက်ာက္ေျမာင္းၿမိဳ႕အနီး၌ ဆံုးေလသည္။
 
ေျမလတ္ေဒသ
----------------

ေက်ာက္ေျမာင္းသည္ အေနာက္ဘက္ ေရႊဘို၏ ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္ေျမာင္းအလြန္တြင္ ျမစ္ျပင္သည္ ျပန္လည္ က်ယ္ျပန္႔ လာသည္။ ေက်ာက္ေျမာင္း၊ ေရႊဘိုေဒသ ႐ႈခင္းသည္ ေျခာက္ေသြ႔၏။ သစ္ပင္ခ်ဳံႏြယ္မ်ား က်ဲလာၿပီး၊ ေတာင္မ်ား ညိဳပုပ္ပုပ္အေရာင္ ေျပာင္းလာသည္။ ျမစ္ေၾကာင္းကား ေျမျပန္႔လြင္ျပင္ကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္း၍ ျမစ္ျပင္က်ယ္လာသည္ကား မွန္၏။ သို႔ရာတြင္ စည္းေသာင္ တိမ္ေသာင္ မ်ားလြန္း၍ ေရေၾကာင္းမွာ ေရမႊာ ေရခြဲမ်ားျဖင့္ ကြဲသည္။ ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္း ဧရာဝတီ လင္းပိုင္မ်ား က်က္စားေနထိုင္ေလ့ရႇိေသာ ေနရာမ်ားမႇာ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ႏႇင့္ မႏၲေလးျမိဳ႕အၾကားရႇိျမစ္အပိုင္းအတြင္း တြင္ ျဖန္႕ၾကက္သြားလာ ေပါက္ဖြား ရွင္သန္လ်က္ရႇိသည္။ ဧရာ၀တီ လင္းပိုင္သည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ၏ ထင္ရွားေသာ ျပယုဂ္ တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္ေျမာင္းမွ ရွိမ္းမကား၊ ထိုမွတဖန္ မင္းကြန္းကို ျဖတ္သည္။ မင္းကြန္းပုထိုးေတာ္ၾကီးကို အေ၀းမွပင္ ဖူးေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။ မင္းကြန္းမွသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေဂါ၀န္ဆိပ္သို႔ ေရာက္သည္။
ဤတြင္ မႏၲေလးႏွင့္ တဆက္တည္းရွိေသာ အမရပူရၿမိဳ႕ အစြန္ ေတာင္ပူစာႏွစ္ခု ထိပ္၌ရွိေသာ ေရႊၾကက္ယက္ေစတီ၊ ေရႊၾကက္က်ေစတီ ႏွစ္ဆူကို ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚမွ ဖူးေတြ႔ရျပန္သည္။ အမရပူရၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ကို လွမ္းၾကည့္ျပန္ေသာ္ သေျပတန္း ခံတပ္ေဟာင္း၊ ထို႔ေနာက္ ဧရာ၀တီျမစ္ထဲသို႔ စီး၀င္ေနေသာ ျမစ္ငယ္ျမစ္ႏွင့္ ယင္းျမစ္၏ တစ္ဘက္ကမ္းတြင္ကား အင္းဝၿမိဳ႕ေဟာင္းကို ေတြ႔ျမင္ရေလသည္။ အေနာက္ဘက္တြင္ကား စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕ ၊ အမရပူရႏွင့္ စစ္ကိုင္းၾကားတြင္ စစ္ကိုင္းတံတား က ကူးဆက္ထားျပန္သည္။ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕၏ အေနာက္ဘက္တြင္မူ မႈိင္းမႈိင္းညိဳ႕ညိဳ႕ႏွင့္ စစ္ကိုင္းေတာင္႐ိုး၊ ေနရာအကြက္ကလည္း က်လွေပ၏။ အေနာက္ဘက္တြင္ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕ႏွင့္ မင္း၀ံေတာင္၊ အေရွ႕ဘက္တြင္ ေရႊၾကက္ယက္ႏွင့္ ေရႊၾကက္က် ေစတီျဖဴျဖဴ အလည္တြင္ ျမစ္ေရေဖြးေဖြး ျမင္ရသည္မွာ ၾကည္ႏူးစရာ အလွအပ ႐ႈခင္းပါေပတည္း။
စစ္ကိုင္းအလြန္တြင္ ျမစ္ေၾကာင္းသည္ အေနာက္ဘက္သို႔ ေကြ႔၀င္သြားသည္။ မၾကာမီ ရြာသစ္ႀကီးကို ျဖတ္သန္းရသည္။ ၎ေနာက္ ျမင္းမူ၊ ဆီမီးခံု၊ နဂါးေပါက္၊ ရႏၲပို စေသာရြာမ်ားကို ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ ျမစ္ေၾကာင္းသည္ ေတာင္ဘက္သို႔ ေျပာင္း၍ စုန္ဆင္းျပန္၏။ မႏၲေလးမွ မိုင္ရွစ္ဆယ္ ေ၀းေသာျမင္းျခံၿမိဳ႕၊ ျမင္းျခံဆိပ္ကမ္းကို သေဘၤာကပ္၍ မရပါ။ ဆိပ္ကမ္း၀တြင္ ဧရာမ ေသာင္ျပင္ႀကီးက ထီးထီးခ်ည္း ခံေနေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမင္းျခံေအာက္ အေနာက္ဘက္ ကမ္းရွိ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ကို ဆိုက္ေရာက္ေပသည္။

ဧရာ၀တီယဥ္ေက်းမႈ
----------------------
ပခုကၠဴၿမိဳ႕သည္ အလံု၊ မံုရြာဘက္မွ စီးဆင္းလာေသာ ခ်င္းတြင္းျမစ္ ႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ ေပါင္းဆံုရာ ေအာက္နားတြင္ တည္ရွိၿပီး၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ေယာေခ်ာင္း၊ ခ်င္းတို႔၏ ေဒသႏွင့္လည္း အဆက္အသြယ္ မ်ားေလသည္။ ပခုကၠဴမွ စုန္ဆင္းလာခဲ့ရာ အေနာက္ဘက္ကမ္းတြင္ ျမစ္ေျခ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္း ဓာတ္ေျမၾသဇာစက္႐ံု တည္ရွိသည္။ ပခုကၠဴမွ ၂၅-မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ တစ္ေန႔တစ္လံ ပုဂံဘယ္မေရြ႕ ၊ ဟသၤာေမာင္ႏွံမ်ား၊ ေရဘဲမ်ား၊ ေ၀သာလီဗ်ိဳင္းမ်ား ေပ်ာ္ျမဴးေနၾကေသာ ေသာင္ျပင္က်ယ္ႀကီးကို ေတြ႔ရေလသည္။ ညာဘက္တြင္ တန္႔ၾကည္ေတာင္တန္း၊ ဘယ္ဘက္တြင္ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕ နတ္သမီးကမ္းပါး ေစာက္တို႔သည္ ျမင္ကြင္းတြင္ တျဖည္းျဖည္း ေပၚလာေလသည္။ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕သည္ ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္း၏ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ပုဂံမွာ ေသာင္ထြန္း၍ ေလွသေဘၤာမ်ား မကပ္ႏိုင္ေပ။ ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီး တစ္ေလွ်ာက္တြင္ တေကာင္း၊ သေရေခတၱရာ၊ ပုဂံ၊ ျမင္စိုင္း၊ စစ္ကိုင္း၊ အင္း၀ စတဲ့ ျမန္မာ့သမိုင္းႀကီးတြင္ ေပၚထြန္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈေတြ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ စဥ္စစ္ ျမန္မာ့သမိုင္း၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈဆိုသည္ ဧရာ၀တီသမိုင္း၊ ဧရာ၀တီယဥ္ေက်းမႈပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

ပုဂံမွသည္ ေျမဆီမွ ေရႊရည္ထြက္ရာ ေရနံေျမကို ျဖတ္ေက်ာ္လွ်က္ ျမစ္၏ အေနာက္ဘက္တြင္ ေရနံခ်ပ္ႏွင့္ လမ္းရြာ၊ အေရွ႕ဘက္တြင္ စဥ့္ကူးႏွင့္ ေခ်ာက္၊ ေခ်ာက္မွသည္ မိုင္ ၄၀-ခန္႔ေ၀းေသာ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕၊ ဤေနရာတစ္ေလွ်ာက္ ျမစ္ေၾကာင္းသည္ ေျဖာင့္လိုက္၊ ေကာက္လိုက္ ရွိေလသည္။ မတ္ေစာက္ေသာ ကမ္းပါးမ်ား၏ ကုန္းေပၚတြင္ ေမွ်ာ္စင္ေတြႏွင့္ ေရနံတြင္းမ်ား၊ စက္႐ံုမ်ားကို ေတြ႔ရေလသည္။ ေခ်ာက္မွ သံုးမိုင္အကြာ စေလၿမိဳ႕၊ စေလမွ ၁၅-မိုင္ေ၀းေသာ ဆင္ျဖဴကၽြန္းၿမိဳ႕ကို ျဖတ္ေက်ာ္သည္။ ဆင္ျဖဴကၽြန္း တစ္၀ိုက္တြင္ ျမစ္သည္ တံစုန္းမ်ား ေပါမ်ားသည္။ (တံစုန္းမ်ားဆိုသည္မွာ ေရျမဳပ္သစ္ပင္၊ သစ္တံုးႏွင့္ ေရေပၚေရေမ်ာ သစ္တံုးမ်ားကို ဆိုလိုသည္။)
ဆင္ျဖဴကၽြန္းမွ တစ္ဖန္ ေရနံေခ်ာင္းေအာက္ဘက္ ၂၅-မိုင္ခန္႔ ကြာေ၀းေသာ အေနာက္ဘက္ကမ္းရွိ မင္းဘူးၿမိဳ႕၊ မင္းဘူးၿမိဳ႕သည္ မုန္းေခ်ာင္း၊ မန္းေခ်ာင္းတို႔မွ ေျမာင္းသြယ္ထားသျဖင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ထြန္းကားေသာ ေဒသျဖစ္ေလသည္။ မင္းဘူးႏွင့္ ဓားလြယ္ခုတ္ ျမစ္ကမ္းပါး ေစာက္ေပၚတြင္ မေကြးၿမိဳ႕၏ က်က္သေရေဆာင္ ေရႊတ၀င္း၀င္းႏွင့္ ျမသလြန္ဘုရားကို ဖူးျမင္ရျပန္သည္။ ထိုမွတဆင့္ အေရွ႕ဘက္ ျမစ္ေၾကာင္းေကြ႔သည့္အတိုင္း စုန္ဆင္းလာရာ အေနာက္ဘက္ ရခိုင္႐ိုးမမွ ျဖာထြက္ေသာ ေတာင္စြယ္သည္၎၊ အေရွ႕ဘက္ ပဲခူး႐ိုးမမွ ျဖာထြက္လာေသာ ေတာင္စြယ္သည္၎ ကမ္းပါးအထိ ေရာက္လာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရျပန္သည္။ ထိုမွလြန္ေသာ္ အေနာက္ဘက္ကမ္းရွိ မင္းလွႏွင့္ မလြန္၊ ထိုမွ အေရွ႕ဘက္ကမ္းရွိ ဆင္ေပါက္၀ဲ၊ ေျမထဲၿမိဳ႕ မ်ားကို ျဖတ္လာခဲ့ရသည္။ ေျမထဲေအာက္ အေနာက္ဘက္ကမ္းရွိ သရက္၊ ေညာင္ပင္ဆိပ္၊ ကမၸတို႔ကို လြန္ေသာ္ ဖိုးဦးေတာင္ကို၎၊ အေရွ႕ဘက္ကမ္းတြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ကို၎ ခ်ဥ္းကပ္လာျပန္သည္။

ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ
---------------

ျပည္မွ တစ္ဖန္ ခြာေလရာ ထံုးဘိုရြာအနီးတြင္ ျမစ္ကမ္းပါးအေရာက္ ထိုးထြက္ေနေသာ ေက်ာက္နံရံက်ယ္ႀကီးကို ေတြ႔ျမင္ရျပန္သည္။ ယင္းကို အေကာက္ေတာင္ ဟု ေခၚသည္။ ထိုအေကာက္ေတာင္ နံရံမ်ားတြင္ ဘုရားဆင္းတု ပံုေတာ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ၾကည္ညိဳစရာ ထြင္းထုထားသည္ကို ျမစ္ထဲမွ ေကာင္းစြာဖူးေမွ်ာ္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ေအာက္ မိုင္၅၀-ခန္႔ရွိ ျမန္ေအာင္ကို ျဖတ္သည္ႏွင့္ မိုးေကာင္း၍ စိမ္းစိုေသာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ အစကို ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။
ဧရာ၀တီျမစ္သည္ ေရစီးႏွင့္အတူ ႏံူးေျမမ်ားကို သယ္ေဆာင္ရာက တျဖည္းျဖည္း ပို႔လာၿပီး ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေျမႏုကၽြန္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရေလသည္။ ျမစ္အေၾကတြင္ ဧရာ၀တီျမစ္သည္ ျမစ္လက္တက္ ၉ ခုျဖင့္ အက္ဒမန္ပင္လယ္ (မုတၱမပင္လယ္) ထဲသို႔ စီးဆင္းေပါင္း၀င္သြားသည္။ ထိုအခါ ဧရာ၀တီျမစ္သည္ ျမန္ေအာင္ၿမိဳ႕ ေအာက္နားမွစ၍ ပုသိမ္ျမစ္၊ ေရြးျမစ္၊ ဧရာ၀တီျမစ္မႀကီး၊ ဖ်ာပံုျမစ္ စသည္ျဖင့္ ျမစ္ငယ္မ်ား ေခ်ာင္းမ်ား ခြဲ၍ခြဲ၍ မုတၱမပင္လယ္ထဲသို႔ စီး၀င္ေလသည္။
ဧရာ၀တီျမစ္မႀကီးအတိုင္း ၾကံခင္း၊ ဟသၤာတ၊ ဓႏုျဖဴ၊ ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕မ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕ ေအာက္ဘက္တြင္ ဧရာ၀တီျမစ္မႀကီးသည္ ျမစ္ငယ္၊ ေခ်ာင္းတိုမ်ား ထပ္မံျဖာထြက္ျပန္သည္။ ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕မွ တစ္ဆင့္ ဧရာ၀တီျမစ္မႀကီးမွ ခြဲထြက္ကာ ပန္းလႈိင္၊ လႈိင္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း စုန္ဆင္းလာခဲ့ရာ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ႀကီးကို လွမ္း၍ ဖူးေမွ်ာ္ရၿပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေလေတာ့သည္။ ရန္ကုန္၏ တစ္ဖက္ကမ္းတြင္ ဒလ၊ တြ႔ံေတးၿမိဳ႕ မ်ားရွိၿပီး ရန္ကုန္ကို ေက်ာ္လွ်င္ သန္လ်င္ျမိဳ႕ ကိုေတြ႔ရၿပီး ဧရာ၀တီျမစ္သည္ မုတၱမပင္လယ္ထဲသို႔ စီး၀င္ေလသည္။
ျမစ္ေအာက္ပိုင္းျဖစ္ေသာ ဧရာဝတီျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသသည္ က်ယ္ဝန္း၍ ေျမဆီေျမႏွစ္ျပည့္ဝေသာ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္တခု ျဖစ္ၿပီး၊ အလ်ား (၂၉ဝ) ကီလိုမီတာႏွင့္ အနံ (၂၄ဝ) ကီလိုမီတာ ရွိသည္။ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ ေအာက္ပိုင္းသည္ လမု ရႊံ႔ၫြံေတာႏွင့္ ဒီေရေရာက္ ျမစ္ဝေဒသျဖစ္ၿပီး၊ ထိခိုက္လြယ္ေသာ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ေသာ ေဂဟစနစ္တခုလည္း ျဖစ္သည္။ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသသည္ လူဦးေရ (၃) သန္းေက်ာ္မွီတင္းေနထိုင္ရာျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအထြက္၏ (၆ဝ) ရာခိုင္ ႏႈန္းနီးပါးကို ဤေဒသကထုတ္လုပ္ ျဖည့္ဆည္းေပးေနသည္။ ပုဂၢလိကပိုင္ ပုဇြန္ေမြးလုပ္ငန္းမ်ား စည္းကမ္းမဲ့လုပ္ကိုင္ေနၾကမႈႏွင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈမ်ားေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္မ်ား ပ်က္စီး ဆံုးရႈံးေနၾကရၿပီး၊ ကမၻာ႔ေတာရိုင္းတိရစၧာန္မ်ား ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (World Wildlife Fund) က ဧရာဝတီ ေရခ်ဳိ ရႊံ႔ၫြံေတာမ်ားရွိ ေဂဟစနစ္အတြင္း ေနထိုင္ေနၾကေသာ ေတာရိုင္းတိရစၧာန္မ်ားအဖို႔ အနာဂတ္ရွင္သန္ ႏိုင္ေရး သည္ "အထူးစိုးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနဆိုးရြားေနေၾကာင္း" ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ 

သမိုင္းထဲက ဧရာဝတီ
-----------------------
ျမန္မာ့ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ဧရာဝတီျမစ္သည္ အေရးပါသည့္ အခန္းမွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပုဂံေခတ္မွစကာ ေနာက္ဆုံး ကုန္းေဘာင္ေခတ္တိုင္ ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ အေရးပါသည့္ စစ္ေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး တို့တြင္ အသုံးခ်ခဲ့ၾကသည္။ မြန္- ျမန္မာစစ္ပြဲမ်ားဟု ထင္ရွားသည့္ အင္း၀-ဟံသာ၀တီ အႏွစ္ေလးဆယ္စစ္ ကာလမ်ားအတြင္းတြင္ ဧရာဝတီျမစ္သည္ အဓိက စစ္ခ်ီတက္ရာလမ္းေၾကာင္းႀကီးျဖစ္ခဲ့သည္။ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းေပၚရွိျပည္ၿမိဳ႕သည္လည္း ႏွစ္ဖက္စစ္ရင္ဆိုင္ရာ ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏွာျဖစ္ခဲ့သည္။ ဘုရင့္ေနာင္လက္ထက္တြင္လည္း အထက္ျမန္မာနိုင္ငံတလႊား တိုက္ခိုက္ရာတြင္ စစ္ခ်ီလမ္းေၾကာင္းအျဖစ္ ဧရာဝတီျမစ္ကို အဓိကအားျဖင့္ အသုံးျပဳခဲ့ျပန္သည္။ ထို့အတူ ေညာင္ရမ္းေခတ္ဦး မင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္း ႏွင့္ သာလြန္မင္းတို့လည္း ဧရာဝတီျမစ္ကို စုန္ဆန္သြားလာခဲၾ့ကသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ တစ္ေလွ်ာက္လုံးတြင္လည္း ရန္သူအဂၤလိပ္တို့ကို ခုခံရာတြင္ ျမစ္ရိုးတစ္ေလွ်ာက္ ခံတပ္မ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကရာ မင္းလွခံတပ္ႏွင့္ အင္းဝခံတပ္တို႔မွာ နာမည္ေက်ာ္သည္။

ျမစ္လက္တက္မ်ား
--------------------
အဓိကျမစ္လက္တက္ႀကီးမ်ားမွာ-
  1. တာပိန္ျမစ္
  2. ေရႊလီျမစ္
  3. ျမစ္ငယ္ျမစ္ (ဒုဌဝတီျမစ္)
  4. မူးျမစ္
  5. ခ်င္းတြင္းျမစ္ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ထို႔ျပင္ ေခ်ာင္းလက္တက္မ်ားလည္း ရွိေသးသည္။
  • ေခ်ာင္းမႀကီးေခ်ာင္း (အေနာက္ဘက္)
  • စလင္းေခ်ာင္း (အေနာက္ဘက္)
  • မုန္းေခ်ာင္း (အေနာက္ဘက္)
  • မန္းေခ်ာင္း (အေနာက္ဘက္)
  • မင္းတုန္းေခ်ာင္း (အေနာက္ဘက္)
  • ပင္းေခ်ာင္း (အေရွ႕ဘက္)
  • ယင္းေခ်ာင္း (အေရွ႕ဘက္)
  • ေဒါင္းေသေခ်ာင္း (အေရွ႕ဘက္)
  • ဗြက္ႀကီးေခ်ာင္း (အေရွ႕ဘက္)

ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ အေရးပါသည့္ ၿမိဳ႕မ်ား
---------------------------------------------------
  • ပူတာအို
  • ျမစ္ႀကီးနား
  • ဗန္းေမာ္
  • ကသာ
  • တေကာင္း
  • ေက်ာက္ေျမာင္း
  • မႏၲေလး
  • စစ္ကိုင္း
  • ေခ်ာက္
  • ပုဂံ-ေညာင္ဦး
  • မေကြး
  • ျပည္
  • ဟသၤာတ
  • ပုသိမ္

  • ဧရာဝတီျမစ္ကူး တံတားမ်ား
    ------------------------------
    ၿဗိတိသၽွကိုလိုနီအစိုးရက ၁၉၃၄ တြင္ အင္းဝတံတား(စစ္ကိုင္းတံတား)ကို တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဂ်ပန္အဝင္ အဂၤလိပ္အေျပးတြင္ ၿဗိသၽွတပ္မ်ားက တံတားႀကီးကို ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၁၉၅၄ခုႏွစ္တြင္ တံတားႀကီးကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာသည့္တိုင္ တစ္ခုတည္းေသာ ဧရာဝတီျမစ္ကူးတံတားႀကီး ျဖစ္ခဲ့သည္။

    ထပ္မံအသစ္တည္ေဆာက္ေသာတံတားႀကီးမ်ားမွာ -
    • ဧရာဝတီတံတား (ရတနာပုံ) (ယခင္အင္းဝတံတားႀကီး၏ အထက္ဘက္နား)
    • ဗလမင္းထင္တံတား (အင္န္မိုင္ချမစ္ကူး၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕အနီး၊ ၁၉၉၈၊နိုဝင္ဘာလ)
    • အေနာ္ရထာတံတား (ေခ်ာက္၊ ၂၀၀၁ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ)
    • မေကြးတံတား
    • ဗိုလ္ျမတ္ထြန္းတံတား (ေညာင္တုန္း၊ ၁၉၉၉ခုႏွစ္၊ နိုဝင္ဘာလ)
    • နဝေဒးတံတား (ျပည္ၿမိဳ႕၊ ၁၉၉၇၊စက္တင္ဘာ)
    • မအူပင္တံတား (မအူပင္၊ ၁၉၉၈၊ေဖေဖာ္ဝါရီ)
    • ဧရာဝတီတံတား (ေဒးဒရဲ)
    မွတ္ခ်က္ ( ၂၀၀၅ ) ေနာက္ပိုင္းတည္ေဆာက္သည္. တံတားမ်ားမပါရွိေသးပါ။

    ယေန႔ေခတ္ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္
    ----------------------------------
    ဧရာဝတီျမစ္တြင္ ငါးမ်ဳိးစိတ္ေပါင္း (၇၉) မ်ဳိး ခိုလႈံရာေနထိုင္ၾကသည့္အျပင္၊ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ အထိေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္း၌ လူအမ်ား အသိ အမွတ္ျပဳထားေသာ ငွက္စားက်က္နယ္ေျမ (၄) ခုလည္း ရွိသည္။ ျမစ္၏ ဇီဝသတၱ စံုလင္ေထြျပားမႈအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာင္းစြာေလ့လာထားသည္မ်ားလည္း မရွိေသးေခ်။ မၾကာေသးမီက ေတာင္က်ေခ်ာင္း ငါးခူမ်ဳိးစိတ္ သစ္မ်ားကို ထပ္မံေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး၊ ဧရာဝတီျမစ္ဆံုႏွင့္ သိပ္မေဝးလွေသာေနရာမ်ားတြင္ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္က ေတြ႔ရွိခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ ပဥၥမေျမာက္ ႏံုးတင္ေျမႏွစ္မ်ား အမ်ားဆံုးပို႔ခ်ေပးႏိုင္ေသာျမစ္လည္း ျဖစ္သည္။ 
     
    ကိုးကား
    ---------
    1.  ၀င္းသိမ္း(ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး၊ ေရေၾကာင္းပညာသိပၸံ)၏ ဧရာနဒီသိပါသည္ ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏုတ္တင္ျပသည္။
    2.  ဧရာ၀တီျမစ္ကို ပိတ္ဆို႔၍ ဆည္တည္ေဆာက္ေနျခင္း (Damming the Irrawaddy) မွ
    3. ရာဇာဓိရာဇ္အေရးေတာ္ပုံက်မ္း
    4.  en.wikipedia.org

    MOGAUNG EXPRESS မွျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးပါသည္။ ေလးစားလ်က္